Câu này mình nghĩ dịch là: kẻ mạnh làm điều có thể làm, kẻ yếu sợ việc họ phải làm. Câu này là: đưa người chưa được huấn luyện tới chiến trường là đưa họ vào chỗ chết.
Nên dịch là "Chia và trị" nghe ngắn gọn hơn ^^ Tiên hạ thủ vi cường Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng (câu của Tôn Tử mà ) Đó là số phận ! binh bất yếm trá Chinh phục những kẻ chịu khuất phục. Những kẻ dũng cảm có lợi cho đất nước hơn là những thuyết gia thông minh to mồm. Tốc chiến tốc thắng (dịch kiểu Á Đông ) Chinh phạt và bị chinh phạt ! Kẻ bỏ chạy rồi sẽ quay trở lại that's it ... . ___________Auto Merge________________ . Câu này theo như nghiên cứu sử TQ thì nó là vầy: Cách tốt nhất để họ biết đánh trận là mặc kệ họ. (ý nói để họ tự xoay sở trong chiến đấu để có được kinh nghiệm trận mạc. Điều này đc Tào Tháo vận dụng lại cho binh đoàn kỵ binh sơ khai của ông ấy khi đánh Đổng Trác.)
Thank all, đã edit lại. Nhưng câu 113 tui ko đồng ý với bác keily bởi chia để trị theo tui là divide and rule. Còn những câu sau cần các bác giúp: 15, 21-27, 34, 54, 57, 63, 74-76, 118, 123, 124
Rường cột chiến tranh chính là tài chính vô hạn. [Sinew là gân cơ] Cảm giác đứng chân trên bờ nhìn kẻ khác vật lộn trong sóng to gió cả thật .. tuyệt vời. =) Mưa rơi than khóc sau những trận chiến vĩ đại. Nghịch cảnh hé lộ phẩm chất tướng tài; vận may che lấp chúng. Câu dưới sai nghĩa. Mà hình như câu gốc cũng sai, phải là ... "when victory is impossible". -> Kẻ đã bỏ chạy sẽ còn đánh nhau tiếp. -> Kẻ nắm bí quyết chiến thắng cũng là kẻ hiểu được khi nào không thắng nổi. Quí hồ tinh bất quí hồ đa. Không nên dịch thẳng trên forum, mọi người nên thử dùng cái này. Lợi thế của Google Docs là nhiều người cùng sửa, cùng tham gia vào văn bản, trong khi vẫn kiểm soát được nội dung. Nếu đồng ý, tạo một tài khoản google (thuờng chính là account Gmail), và đưa nick lên đây, tôi sẽ add vào Google Docs, hoặc gameretw thấy tiện làm luôn. Thảo luận về từng câu post ngay trong này cũng được. Btw, mấy câu trên dịch nghĩa, dịch ý chứ đừng dịch từ, nghe không hay. Ai đọc văn học cổ điển nhiều, biết được nhiều từ dịch nghe mới kính cooong. Những câu của Tôn Tử lấy luôn câu đã có trong TV, kiểu "Biết người biết ta trăm trận trăm thắng" = "The men who knows the way to victory, he also knows victory is impossible" ... ấy.
Em sợ đưa lên google doc mỗi người một ý sửa theo ý mình thì khó kiểm soát. @black cat: RTK 11 có Tôn Tử đó bạn, bạn phải chơi xong tutorial thì game sẽ unlock một loạt tướng thời kỳ trước như Tôn Tử, Lưu Bang, Vương Tiễn, Bạch Khởi... để bạn set vào phe mà bạn chơi.
Note ở ngay dưới đoạn văn gốc ấy, chứ đâu cần phải sửa thẳng vào. Với lại chơi theo kiểu add/invite chứ không public.
23) War is the only proper school of the surgeon Chiến tranh là trường học lý tưởng cho y học. Hippocrates 24) Even the bravest cannot fight beyond his strength Ngay cả kẻ dũng mãnh nhất cũng cần nghỉ ngơi. Homer Lucretius Thì cứ dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt trước đã, khi đã nắm được ý tiếng Việt rồi thì cứ mà cải biên.
Cái "Even the bravest cannot fight beyond his strength" tớ nghĩ là: Dù là kẻ dũng cảm nhất cũng không thể chiến đấu vượt xa sức mạnh của mình, chứ ko phải nghỉ ngơi ^^
Nên mang một mớ sách về chiến quốc về nghiên cứu. Chẳng ai kể nổi cho bạn nghe về ông ấy trên 4rum này đâu.
Em nghĩ cứ post lên forum để mọi người cùng thảo luận hơn chứ add/invite vẫn khó kiểm soát lắm, hơn nữa những ai muốn xem lại phải invite cũng hơi phức tạp. Hay là do em mới thử google doc nên chưa biết hết tính năng. Có gì chỉ bảo anh cứ send message cho em trong profile rồi anh em mình tiếp tục sửa đổi.
Tớ chỉ đề xuất thế thôi, chứ nếu không hào hứng thì cũng khong cần thiết lắm. Quan trọng là GG docs giúp bớt tải phần maintainance, nếu gameretw theo sát thread để edit liên tục post đầu thì không có vấn đề gì. Forum có lợi thế hơn ở phần thảo luận thật. Tớ đang định làm cái guide ETW, cũng theo hình thức này. Có lẽ làm guide hợp hơn.
MEDIEVAL 2 TOTAL WAR 1) On both sides the troops were commanded by royal princes and they massacred each other mercilessly Cả hai phe đều được chỉ huy bởi các hoàng tử và họ tàn sát nhau không thương xót Matthew of Edessa 2) The fighting was fierce and lasted for the greater part of a day; blood ran in rivers Trận chiến rất dữ dội và kéo dài cả ngày, máu chảy thành sông. Matthew of Edessa 3) The Frankish duke wept bitterly to see his soldiers massacred Vị công tước Pháp than khóc đau đớn khi nhìn đội quân của mình bị tàn sát. Matthew of Edessa 4) Many of the common people in the armies were desolate, fearing future poverty; and so they sold their bows and the cowards returned to their own homes Bị bỏ rơi, sợ hãi cho một tương lai khốn khổ, nghèo đói, rất nhiều kẻ hèn nhát trong quân đội đã bán đi cây cung của họ và trở về nhà. Fulcher of Chartres 5) Alas! How many noble and valiant knights we lost Than ôi, không biết bao nhiêu quý tộc và hiệp sĩ dũng cảm đã hy sinh Fulcher of Chartres 6) When he caught sight of their army, he was terrified and groaned in his mind Khi ông ta trông thấy quân đội của kẻ thù, sợ hãi và những tiếng rên rỉ bắt đầu trong tâm trí. Fulcher of Chartres 7) God has aroused the spirit of kings and princes to root up from the earth the enemies of the Christian name Chúa đã đánh thức linh hồn của những vị vua và hoàng tử để quét sạch khỏi mặt đất những kẻ thù của Chúa. Bernard of Clairvaux 8) Therefore gird yourselves manfully and take up joyful arms for the name of Christ Nhân danh Chúa, hãy nai nịt gọn gàng và nắm chặt những vũ khí thần thánh một cách thích thú. Bernard of Clairvaux 9) A safe stronghold our God is still. A trusty shield and weapon Vũ khí và những cái khiên vững chắc là thành trì của Chúa. Martin Luther 10) Faith must trample under foot all reason, sense, and understanding Lý trí, sự khôn ngoan và thấu hiểu đều phải nằm dưới gót chân của đức tin. Martin Luther 11) Nothing good ever comes of violence Bạo lực không mang lại điều gì tốt đẹp Martin Luther 12) War is the greatest plague that can affect humanity; it destroys religion, it destroys states, it destroys families. Any scourge is preferable to it Chiến tranh là một dịch bệnh tác động đến nhân loại, nó hủy hoại tôn giáo, quốc gia, gia đình. Không một tai họa nào khủng khiếp hơn nó. Martin Luther 13) Since love and fear can hardly coexist together, if we must choose between them, it is far safer to be feared than loved Từ khi tình yêu và nỗi sợ hại không thể tồn tại cùng nhau, nếu phải lựa chọn, tốt hơn hết là để mọi người sợ ta. Niccolò Machiavelli 14) The princes who have done great things are the ones who have taken little account of their promises Vị hoàng tử làm được việc lớn là người đã có chút quan tâm đến những điều họ đã hứa. Niccolò Machiavelli 15) So far as he is able, a prince should stick to the path of good but, if the necessity arises, he should know how to follow evil Một hoàng tử luôn cần đi theo con đường chính nghĩa, nhưng khi cần thiết anh ta phải biết làm thế nào để theo quỷ dữ Niccolò Machiavelli 16) Men should either be treated generously or destroyed, because they take revenge for slight injures - for heavy ones they cannot Cần phải đổi xử hào phóng với một người đàn ông hoặc tiêu diệt họ bởi họ sẽ trả thù cho những xúc phạm nhẹ nhất nhưng lại không thể trả thù cho những xúc phạm nặng nề. Niccolò Machiavelli 17) The prince must be a fox... to recognize the traps and a lion to frighten the wolves Một hoàng tử cần phải như con cáo để nhận ra bẫy và như con sư tử để dọa lũ sói Niccolò Machiavelli 18) The sinews of war are not gold, but good soldiers Rường cột của chiến tranh không phải là vàng mà là tinh binh Niccolò Machiavelli 19) Among other evils which being unarmed brings you, it causes you to be despised Trong số các điều gây hại mà việc không vũ khí mang lại, bị khinh miệt là một trong số đó. Niccolò Machiavelli 20) The best fortress which a prince can possess is the affection of his people Pháo đài vững chắc nhất của một vị hoàng tử là sự tín nhiệm của dân chúng Niccolò Machiavelli 21) No enterprise is more likely to succeed than one concealed from the enemy until it is ripe for execution Niccolò Machiavelli 22) A prince should therefore have no other aim or thought... but war and its organisation and discipline Niccolò Machiavelli 23) Whoever conquers a free town and does not demolish it commits a great error and may expect to be ruined himself Niccolò Machiavelli 24) Good order and discipline in any army are to be depended upon more than courage alone Trật tự và kỷ luật tốt quan trọng hơn lòng dũng cảm đơn thuần Niccolò Machiavelli 25) Good order makes men bold, and confusion, cowards Niccolò Machiavelli 26) He who wishes to be obeyed must know how to command Muốn được mọi người nghe theo phải học cách chỉ huy Niccolò Machiavelli 27) One should never risk one's whole fortune unless supported by one's entire forces Niccolò Machiavelli 28) It is not titles that honour men, but men that honour titles Tước hiệu không vinh danh người ta, chính con người vinh danh tước hiệu đó Niccolò Machiavelli 29) To ensure victory the troops must have confidence in themselves as well as in their commanders Để bảo đảm chiến thắng đội quân phải có lòng tin vào bản thân và vào chỉ huy của họ Niccolò Machiavelli 30) Wars begin when you will, but they do not end when you please Chiến tranh bắt đầu khi ta muốn, nhưng không kết thúc khi ta cần Niccolò Machiavelli Trong med2 các câu danh ngôn khó dịch hơn mà trình độ tiếng Anh của gameretw có hạn. Mong các bác giúp đỡ, gameretw sẽ edit sau. @Kronpas: cho em tham gia viết guide với nhé.
3) The Frankish duke wept bitterly to see his soldiers massacred Vị công tước Pháp than khóc đau đớn khi nhìn đội quân của mình bị tàn sát. Matthew of Edessa 4) Many of the common people in the armies were desolate, fearing future poverty; and so they sold their bows and the cowards returned to their own homes Bị bỏ rơi, sợ hãi cho một tương lai khốn khổ, nghèo đói, rất nhiều kẻ hèn nhát trong quân đội đã bán đi cây cung của họ và trở về nhà. Fulcher of Chartres 6) When he caught sight of their army, he was terrified and groaned in his mind Khi ông ta trông thấy quân đội của kẻ thù, sợ hãi và những tiếng rên rỉ bắt đầu trong tâm trí. Fulcher of Chartres 8) Therefore gird yourselves manfully and take up joyful arms for the name of Christ Nhân danh Chúa, hãy nai nịt gọn gàng và nắm chặt những vũ khí thần thánh một cách thích thú. Bernard of Clairvaux Công nhận lv của MEDII khó hơn thật, có nhiều câu ko rõ ý lắm, từ từ nghiên cứu nhé các đồng chí