[Chat thread] Cung chúc tân xuân 2024

_ Em ko nói nuôi voi " rẻ " hơn nuôi ngựa ạ. Mà là dễ dàng cung cấp hậu cần hơn. Một cân chuối rõ ràng có giá cao hơn 1 cân cỏ khô rất rất nhiều. Nhưng nếu 1 cân chuối đấy ngay tại chỗ có, hoặc voi tự mang được, so với 1 cân cỏ khô phải tới những khu vực nhất định mới kiếm ra, mà nếu khu vực đó cách xa khu vực giao chiến, phải vận tới bằng thuyền / xe, thì cái giá phải trả có khi còn lớn hơn 1 cân chuối ! Chưa kể ngựa phải ăn một số cây cỏ hoặc ngũ cốc, nhưng voi thậm chí vỏ cây nó cũng ăn được nếu cần. Ngựa nếu ko có cỏ hoặc lương ăn ( hoặc cướp được tại chỗ ) thì phải vận tới bằng xe, thuyền, nhưng voi thậm chí nó tự mình mang đi được, hoặc vào rừng kiếm ngon lành. Có thể nói, ở Vn, nuôi voi dù tốn nhưng xét về độ thuận tiện và hiệu quả nhiều mặt có khi còn lớn hơn ngựa, đấy là chưa nói tới hiệu quả chiến đấu voi cũng ko kém ngựa ( ở đây cũng ko phải xét 1 con voi vs 1 con ngựa, hay 1 ngàn con voi vs 1 ngàn con ngựa ạ ) Cũng không phải tự nhiên ở Vn nuôi nhiều voi chiến đi kèm ngựa chiến. Nếu chỉ cần ngựa chiến có thể quyết định chiến cuộc thì người ta cũng ko cần hàng ngàn tượng binh. Nói tới lực lượng tinh nhuệ dành cho công thành bạt trại xung trận chém cờ, ở vn người ta toàn nói tượng binh, ko đề cập nhiều tới kỵ binh cũng ko phải không có lý do.

 

Cung cấp vài kí cỏ khô/bữa cho ngựa khó hơn vài trăm kí thức ăn cho voi/bữa :O !

Vấn đề là 1 con voi nó 0 ăn 1 cân chuối 1 bữa. Xem thông tin về voi Tây Nguyên nhá. Đàn voi nhà Tây Nguyên đang rơi rụng dần là tại 0 có ăn đấy! Và con voi cậu 0 thể cho nó ăn toàn chuối hay cỏ đc, nó còn phải ăn rất nhiều loại cây lạ trong rừng nữa cơ. Đấy là chưa kể việc sinh sản, voi nhà 0 sinh sản còn ngựa thì vô tư!

 

Trên phương diện tấn công thì Blitz và Deep nó tương tự như nhau về mục đích chiến lược, người ta nói deep là blitz được upgrade và chính sửa theo kiểu Nga Xô cũng có lý do vì nó quá tương đồng với nhau đó mà. :)

Không tính các trận đánh vào thành phố hay phòng tuyến vững chắc cảu đối phương vì đây là hình thái chiến tranh đặc thù rồi.

Trong WW2 thì từ giữa chiến tranh, đặc biệt chiến trường phía Đông là một bãi đấu tăng khổng lồ, khi cần chặn một mũi tăng đột kích cơ động của đối phương tướng lĩnh hai bên đều phải dùng lực lượng tăng bên mình, chứ có ai triển khai bộ binh hay pháo chống tăng đâu. Việc tăng của ta có bẻ gãy được mũi dùi tăng của địch hay không chính là yếu tố quyết định chiến trường.
Ví dụ:
Trận Kursk phía LX trữ một đội tăng dự bị khổng lồ, tung ra chặn và đánh thắng Prokhorovka, Đức hết tăng cơ động nên phải lui. LX thắng.
Đến chiến dịch Dniepr, Đức bị LX dí chạy tụt cả quần, chỉ sau khi quân đoàn Panzer IV được tăng cường tham chiến đánh gãy mũi tăng đột tiến của LX thì mới vãn hồi chiến cuộc.
Nhưng sau đó là Bagration thì Đức bị LX lừa đưa 65% tăng với TDs xuống phía Nam, LX chọc thẳng vào trung tâm. Đức không có bất kì lực lượng nào đủ sức bẻ gãy mũi tăng của LX nên lại đại bại. :)

Về cái ý MBTs thì thực sự nó là do sự tiến bộ về kĩ thuật, cũng như nhu cầu tiêu chuẩn hoá nhằm giảm tải áp lực hậu cần cho WW3 chứ không phải vì tăng không dùng đấu tăng nữa đâu. Với lại thực ra khái niệm heavy/med nó vẫn có, chỉ là chuyển về hình thức khác thôi. bạn có thể nghiên cứu thêm cặp đôi T62/T64, T72/T80 của Soviet.

 

_ Bác nhinhonhinho ko thể so sánh ngựa với voi ở khoản ăn cơm ạ, 1 con ngựa ăn ko bằng 1/5 con voi so 1 vs 1 rất buồn cười, cũng như việc 1 con voi xung phong vs 1 con ngựa xung phong con nào ngon hơn ấy :v

_ Em nói là có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới việc tại sao, người ta ko nuôi nhiều ngựa như việc người ta nuôi nhiều voi phục vụ chiến tranh ( ở vn ). Ví dụ : nguồn cỏ / lương thực cho ngựa, ko bao giờ đa dạng bằng thức ăn cho voi, chuối và cỏ khô chỉ là 1 ví dụ, nói như thế ko phải voi cả ngày ăn chuối . Hay ví dụ tốt hơn : nuôi dê dễ hơn nuôi ngựa hay nuôi bò, trâu rất nhiều, vì con dê nó ăn tạp, ăn được rất rất nhiều thứ ( nhưng dê thả rông rất có hại vì nó ăn cả rễ cây rễ cỏ -> ko mọc tiếp được ) Voi cũng ăn khá tạp, lá cây, rau quả, củ quả, thậm chí vỏ cây non nó cũng có thể ăn. Tất nhiên voi ăn nhiều hơn ngựa nhiều, nhưng sức lực cũng cực lớn. Cũng ko ai quy định voi chiến không thể chở hàng, kéo cọc gỗ xây trại, kéo thuyền lương v...v... nhưng ngựa chiến thực thụ chắc chỉ có đưa tin với xung trận, khó làm nhiều việc nặng như voi. Đấy chỉ là ví dụ đơn giản, vì người cầm quân sẽ nghĩ ra rất nhiều thứ để phục vụ chiến tranh, và tất nhiên ra tăng lựa chọn sẽ ra tăng các phương pháp chiến đấu và cả chiến thuật, chiến lược chiến tranh nữa. Vì thế mới có việc đa dạng hóa binh chủng, nuôi voi, ngựa, thậm chí nuôi chó, bồ câu v...v...

_ Quay lại con ngựa, như em nói ở trên, ngựa khó ăn tạp, nó cần ăn cỏ hoặc ngũ cốc và 1 số ít lá cây, bèo, và tất nhiên khó mà đa dạng như voi, đấy là 1 vấn đề lớn. Ngũ cốc, gạo thóc nuôi người cần hơn, cỏ khô thì ko phải khu vực nào cũng có lượng lớn, vn không phải thảo nguyên, cỏ tốt cho ngựa không nhiều, điều đó cũng hạn chế đàn ngựa hoang chỉ sống ở những khu vực nhất định phù hợp. Tuy voi sống nhiều nhất ở khu vực Tây Nguyên, nhưng voi ăn tạp hơn nhiều, nên di chuyển tới khu vực nào cũng có thể cung cấp hậu cần, ít nhất cũng tốt hơn ngựa. Theo em nghĩ, chiến tranh đánh bằng tiền, là nói theo cách đơn giản thô tục, nói chuẩn hơn là chiến tranh quyết định bởi hậu cần. Nếu hậu cần không đủ hoặc bị hạn chế thì chiến tranh cũng vậy. Đó là lý do ngựa chiến tất nhiên được nuôi, nhưng sẽ không nhiều, mà người ta ưu tiên voi chiến hơn. Ngựa chiến có lẽ phục vụ cho việc liên lạc, hoặc các cánh quân tập kích, thám báo nhiều hơn, chứ không phục vụ tốt như voi trong vai trò lực lượng xung kích hãm trận ( và cả vận tải ) Chính 2 lý do là hậu cần, và chiến thuật, sẽ hạn chế ngựa mà thay thế bằng voi ở một số mục đích quân sự trong chiến tranh cổ ở VN.

_ Còn cái cưỡi ngựa bắn cung, cái này bất kỳ quốc gia nào có ngựa chắc cũng có huấn luyện quân sự mục này, vì nó không chỉ là 1 kỹ năng, còn là một môn thể thao thể hiện vũ dũng cá nhân nữa ( cũng như ở Tây Âu kỵ sĩ người ta cưỡi ngựa đấu thương ấy ). Vì thế ko phải ko nuôi được nhiều ngựa mà người ta ko tập cưỡi ngựa bắn cung, nên đừng nhầm việc cưỡi ngựa bắn cung với việc phát triển kỵ binh. Điển hình là ở Nhật, samurai dù tác chiến trên bộ làm chủ yếu, ngựa cũng ko to cao chạy nhanh, nhưng người ta vẫn tập cưỡi ngựa bắn cung, vì nó là một loại kỹ năng, một môn thể thao rèn luyện.

_ Nghĩ tới con dê, ngày xưa bọn Tàu từng chơi khăm mấy tộc chăn nuôi ở thảo nguyên ntn : cử người mua da dê, lông dê, thịt dê phơi giá cao, sll. Lợi nhuận khiến mấy bộ lạc đó thi nhau bỏ nuôi bò trâu, chuyển sang nuôi dê thật nhiều kiếm lợi. Sau mấy năm, hoàng loạt đồng cỏ của họ cứ kém dần kém dần, bị sa mạc hóa trầm trọng, khiến nhiều bộ lạc rơi vào hoàn cảnh quẫn bách, phải đi cướp đoạt chém giết tranh giành đồng cỏ mới. Hóa ra con dê nó ăn hết cả rễ cỏ, rễ cây, khiến cỏ không mọc tiếp kịp, thế là đất dần bị sa mạc hóa, đồng cỏ bị hỏng. Công nhận mấy thèng nhà Nho đọc sách nhiều mưu cũng thâm vcd :v

 

Trong An Nam hành quân pháp, chỉ nói quân Đại Việt nổi tiếng bộ binh, đặc biệt là kỵ binh chứ chả thấy tượng binh, biên chế thời Lý cũng không thấy tượng binh trong khi các đội chính binh và cơ động toàn bộ binh và kỵ binh. Thời Trần cũng chỉ thấy chức Phiêu kỵ tướng quân chứ không có Phiêu tượng tướng quân, chứng tỏ tượng binh số lượng không nhiều và không dùng đánh chủ lực như kỵ binh. Và tại sao trong sử luôn ghi voi ngựa mà không chỉ có mình voi trong khi ngựa thì có đi riêng? Cho thấy tượng binh chỉ được to xác và trâu bò, chứ không hiệu quả nên phải luôn đánh cùng kỵ binh mới hiệu quả, điển hình trận Bình Lệ Nguyên, voi chiến trúng tên nên "run amok" giẫm hết vào quân Việt phía sau.

Mà nuôi ngựa chiến khó hơn nuôi voi chiến à . Làm như nuôi voi không cần tắm rửa, chăm sóc, xách nước, cắt chuối, mía cho nó ăn vậy. Ví dụ hay thật, làm như chuối tự nhiên xuất hiện trước mặt voi cho nó ăn vậy, còn cỏ thì phải vận chuyển cứ như phải nhập từ Ả Rập qua vậy, cỏ thì chỗ nào cũng có cả, trong khi chuối, mía đâu có mọc như cỏ. Như tại Trung tâm Du lịch Bản Đôn, hằng ngày phải dẫn voi vào rừng cho nó ăn, khi ăn không đủ thì mới phải cho ăn thêm chuối hay mía, đừng bảo công ty không đủ tiền mua hay người đi cắt chuối, mía mà phải dắt nó vào rừng ăn nhé. Trong khi cỏ cho ngựa ăn ê hề nê ngựa mới sinh sản đông đúc như thời Lê Quý Đôn, với cỏ nhiều nên cắt cỏ cho ngựa cũng nhanh và dễ hơn phải dắt voi vào rừng ăn hay cắt chuối, mía, và voi ăn mỗi ngày hai cây chuối chứ không phải 1 cân hay 1 buồng chuối, vượt xa trọng lượng cỏ, rơm, hay ngũ cốc mà ngựa ăn. Nếu voi ăn tạp, dễ ăn quá thì chỗ Trung tâm du lịch Bản Đôn đâu cần đâu đầu vụ thức ăn cho voi nhỉ, hẩu cậu gì đó lên đó dạy họ cách nuôi voi đi .

Trong sách của Lê Quý Đôn còn cho biết cả chúa Trịnh, Nguyễn đều có nhóm Thú Y Sĩ chuyên săn sóc cho ngựa và Y Sinh để lo việc sinh sản của ngựa, nhưng lại không thấy thú y cho voi!? Như vậy việc chăm sóc voi bị ấn hoàn toàn cho quản tượng, trong khi ngựa chiến thì có hẳn đội Thú Y Sĩ và Y Sinh chăm sóc. Như vậy voi chiến của Đại Việt cùng lắm chỉ vài trăm thớt voi (thớt là 1 coi voi và nhóm binh lính theo nó), trong khi ngựa chiến là hàng ngàn, thậm chí là hàng trăm ngàn như năm 1680 và được ghi nhận bởi người Tây.

 

con panzer nó lại quất cái sách ghi lại hơn 10k ngựa chiến bán tại VN giờ

- - - Updated - - -

đệt post chậm mấy giây nó vào thật, cứ như Tào Tháo

 

/Có ai phát hiện lỗi kỹ thuật trong Đường lên đỉnh Oplympia chủ nhật 21/09/2014 vừa rồi ko, (nó đã sửa lại trên vtv.vn rồi , câu hỏi tiếng Anh phút thứ 42 ghép nhầm clip câu hỏi

 

Ta nhớ trong cuốn Asia in the Making of Europe hình như có đoạn mấy lão Tây từng khen Chúa Trịnh giàu hơn bất kỳ ông hoàng nào ở Châu Âu vào thế kỷ 17 thì phải.

Đoạn nói về binh lực chúa Trịnh có vụ ngựa trong Asia in the Making of Europe từ lão Hữu Ấu Dâm bên lichsuvn trích ra:

 

_ Xin hỏi dân vn Đàng Ngoài thời chúa Trịnh năm 1640 có bao nhiều người ? 10 triệu hay 20 triệu ? hay 80 triệu ? Đế quốc Pháp thời vua Louis XIV - vị vua mặt trời cực kỳ nổi tiếng trong lịch sử Pháp, huy động chiến dịch đại chiến liên quân Anh, Đức, Phổ, Áo-Hung, tổng cộng cũng chỉ có 15 vạn người ngựa. Mà đó là chiến dịch cực lớn huy động lực lượng cả 2 đế quốc là Pháp và Tây Ban Nha ( cháu ông này là vua TBN ) gần như đánh đâu thắng đó, suýt chút nữa phá tan Đức thành vài mảnh ( tỉnh Bavaria đã về phe Pháp ) Trong chiến dịch then chốt cuối cùng, may mà liên minh, dưới sự chỉ huy của công tước Marlborough của Anh đánh bại được mũi tấn công chủ lực của Pháp, xóa bỏ niềm kiêu ngạo " bất bại " của người Pháp thời Louis XIV, mới cứu Châu Âu khỏi " nhà độc tài " Louis XIV. Một chiến dịch lớn, huy động hàng chục vạn người ngựa mỗi bên, gần như quyết định hướng đi trong vòng 20 năm của Tây Âu, mà Pháp-TBN cũng chỉ kéo ra 15 vạn người ạ. ( chiến dịch đó năm 1704 )

_ Giờ trở lại với Vn thời chúa Trịnh, xin hỏi ông ấy giàu nhờ cái gì, thuế ruộng ? hay cướp biển ? mà nuôi hơn 30 vạn bộ binh, hơn 10 vạn kỵ binh và 2000 thớt voi ? có lẽ ông ấy làm kinh tế còn giỏi hơn Louis XIV, người đặt nền móng cho nước Pháp siêu cường tk 17 18 Nói chúa Trịnh giàu hơn cả các ông hoàng Châu âu giữa tk 17, cũng đúng, vì thời đó châu âu đang vật vã trong chiến tranh 30 năm, đâu ra người giàu ? nhưng ổng nuôi nhiều người thế kia thì ko biết ổng giàu còn người khác sẽ " giàu " tới mức nào ?

p/s: xin nói thêm chút : voi chiến ko chỉ để đánh nhau ... Còn ngựa chiến thì chỉ có đi truyền tin hoặc xung trận, làm kéo xe cũng hem nổi, nói thế chắc đủ rồi

 

Chắc lão kia nghe người Đàng Ngoài bốc phét rồi viết vào sách. Hồi đó dân nghèo rách lấy đâu lắm tiền mà nuôi quân vậy. Chúa trịnh mạnh vậy thì chúa Nguyễn còn ghê gớm thế nào nữa.

 

Cá nhân thấy vụ hơn 100k ngựa chiến bất khả thi, bọn du mục một nhà nó nuôi ít là 10 con thì mới có 1 con là ngựa chiến tàm tạm, giờ VN 100k ngựa chiến thì chắc dân Việt nuôi khoảng 1 tr con ngựa, như vậy thì độ " cơ giới " hóa của ta nó cũng vãi đấy, khoảng 10k ngựa thì có lẽ ăn dè hà tiện còn có thể có chứ 100k ngựa chiến đủ tiêu chuẩn thì ăn sạt nghiệp còn vụ 35 vạn bộ binh, 10 vạn kỵ binh 2k voi, có lực lượng thế này theo mình nếu là chuyên nghiệp thì quét từ VN qua Thái chắc còn thừa kha khá. ( VN hiện tại hình như mới hơn 400k quân thì phải )

 

Lê Thánh Tông xâm lượt Champa có 250.000 quân + 100.000 quân ở nhà. Lê Lợi sau khi giành lại độc lập có 350.000 quân, cho 100.000 quân về nhà. Thời Trịnh - Nguyễn sau hai ông đó cũng cả trăm năm chứ ít gì .

 

Nuôi 1 con ngựa cũng phải bằng nuôi 8 con gà móng đỏ, giờ nuôi 100k ngựa thì độ chơi cũng hơi kinh lính khi nhàn hạ thì bắt nó trồng lúa cho vui cũng giảm được tí ngân sách, 300k quân nhưng khoảng 10-50 k là lính chuyên nghiệp còn lại thì dân phu ( trường hợp đi tấn công ) dân quân, lính phụ trợ, hoặc du kích ( trường hợp mới giải phóng ) nó khác còn 350 k lính chuyên nghiệp có thống kê nó khác, tất nhiên là có thể đa số là lính bán chuyên nghiệp nhưng mà ngựa chả lẽ cũng bán chuyên nghiệp nốt, thời bình thì cho đi làm ngựa thồ, kéo xe, ngựa cày ?
bọn du mục nó suốt ngày dong ngựa, không đi chăn ngựa thì lại đi săn, đuổi chó sói ... thời gian nó cưỡi ngựa có khi nhiều hơn thời gian đi bộ và thời gian dùng cung bắn hươu đuổi chó sói của nó có khi còn nhiều hơn thời gian nó dùng " súng " để bắn vợ, do đó bọn này trời sinh nó đã có điều kiện để làm cung kỵ rồi, giờ nuôi lính để train làm cung kỵ nó tốn hơn đến n lần, phải nuôi lính, nuôi vợ lính, nuôi con lính abc ... tương đối là nhiêu khê, vài ông tướng thì đơn giản, chả có việc gì thì dong ngựa mà bắn chim nhưng chả lẽ cả đội cung kỵ lại là cocc hết được ?

 

Quân mông cổ năm 1220 đánh châu Âu ước chỉ từ 3 đến 7 vạn lính. Mỗi chú lính cầm khoảng 3-4 con ngựa, nên khoảng 90 - 200 ngàn ngựa. Mông cổ cũng chỉ mass được từng đó quân đánh cả dải châu Âu bát ngát thì các chúa VN kiếm được 100 ngàn con chắc làm tiểu bá đánh bay đông dương rồi, cần gì phải trì trạc quẩy nhau cả mấy trăm năm.

Số má VN đếm chắc cũng kiểu Tào tháo điểm quân, chết 80 vạn trận xích bích, phải trừ hao đi kha khá. Bạn nào thích tự sướng thì cứ việc, nhưng khó mà thuyết phục nổi nếu chỉ quote sách tá lả âm binh mà ko có hard fact chống lưng.

edit: link

 

Vãi! Khái niệm Deep Battle hình thành từ những năm 1925-1928 trong khi đó Blitzkrieg chỉ đc hình thành sau đấy mấy năm. Cái 'người ta' ở đây có lẽ là 0 chịu tìm hiểu kĩ

Còn về tương đồng thì thực tế nó chẳng tương đồng bao nhiêu
http://en.wikipedia.org/wiki/Soviet...comes.3B_differences_with_other_methodologies

Yếu tố quyết định trong mặt trận Đông là sự cơ động (để đánh vào tuyến sau đối phương hay bao vây) và quân dự bị cơ động chứ 0 phải chỉ là xe tăng, xa tăng chẳng qua chỉ là loại quân cơ động tốt nhất thôi và ngay cả như thế thì xe tăng cũng cần các thứ khác đi kèm. Trong thực tế xe tăng (hay chính xác hơn là quân cơ động) chẳng mấy khi trực tiếp tấn công hàng phòng ngự đối phương, đó là việc của bộ binh và pháo binh.

Nguyên nhân chính làm Đức thất trận là do

- Đụng nhiều lớp phòng tuyến kiên cố có nhiều mìn và súng chống tăng của LX chứ có phải là đấu tăng thua đâu!
- 0 có đủ bộ binh
- 0 đủ quân dự bị

Và nên nhớ Prokhorovka quân Đức mất 0 quá nhiều xe tăng và số xe tăng tham chiến ở đó 0 phải là toàn bộ hay đa số lực lg xe tăng của Đức. Chưa kể trận đánh đó chỉ là ở 1 cánh phía Nam, Đức còn 1 cánh đánh từ phía Bắc xuống với lực lượng tương tự.

http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Kursk#Analysis_of_Citadel

Cái đấy nói chính xác hơn là LX dụ Đức đưa hết quân dự bị đi chỗ khác nên Đức 0 còn quân dự bị bịt lỗ hổng.

Tất nhiên xe tăng đóng vai trò lớn n 0 tới mức anh nào xe tăng nhiều hơn là càn thẳng mặt anh kia đâu

- - - Updated - - -

50k quân là cùng chứ đào đâu ra 250k!!??

Cái số lượng trăm ngàn con ngựa bất quá cũng chỉ là để thể hiện VN ta cũng có kị binh đáng kể mà thôi

 

Vịt thích điều này

http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/nha-nuoc-hoi-giao-dao-tao-phien-quan-trung-quoc-3083087.html

 

oh nhờ đồng chí nhinho mà phát hiện ra còn cái bài này đêm qua quên rep. Deep battle và Blitz có một số điểm tương đồng, nhưng không phải 'được chỉnh sửa', nó được phát triển song song từ sau WW1. Nguyên một cái doctrine mà bảo là copy qua được trong vài năm thì vãi linh hồn quá.

Mấy đoạn tank vs tank thì không muốn type thêm vì đồng chí này có vẻ không tin. Thực tế trận Kursk là điển hình minh họa cho ý của tớ, quân Nga xây công sự/rải mìn và def bằng pháo theo chiều sâu là chính, tank chỉ dùng để đánh đòn knock-out cuối cùng ("greatest tank battle of all time, yeh"?). Đức mất phần lớn tank do mìn + súng chống tank và hai bên đều mất khá nhiều tank do ... máy bay.

Trên phim thì nhìn tank đấu tank sướng hơn, nhưng trên thực tế đánh nhau bao giờ cũng có bên attack và bên defend, bên thủ chống tank bao giờ cũng ưu tiên mìn + súng + công sự chứ tank là giải pháp cuối cùng vì mobility + strength đổi = chi phí cực lớn. Game + phim làm nhiều người hiểu lầm tai hại về lịch sử như thế đấy :\

 

50.000 quân là khi đánh Ai Lao, Lan Xang, còn Champa là 250.000 quân, cả sử Việt, Thái, Tàu đều ghi là 250.000 tới 300.000 quân. Đó là lần xâm lược lớn nhất của Đại Việt, và làm rúng động cả Đông Nam Á lúc bấy giờ, Việt Nam dùng ngựa theo kiểu du mục tức kỵ sĩ có 3~4 con ngựa chứ không phải một, nên 102.000 con ngựa kia thì có khoảng 25.000 kỵ sĩ, còn Châu Âu thì quen kiểu 1 kỵ sĩ 1 ngựa nên ghi là 102.000 kỵ binh, 25.000 kỵ binh vẫn là con số rất lớn ở một quốc gia ở Đông Nam Á, ngay cả với Châu Âu cũng là lớn. Bớt tự ti dùm.

 

300 ngàn quân là quân hay là quân + phu, vì nếu tính cách thứ nhất phải lên đến cả triệu quân tràn xuống chăm pa, nghe không thực tế tí nào. 300k tính cả phu phen thì 'có thể'.

 

300.000 là quân, tính luôn cả phu thì lên tới Bách Vạn (trăm vạn, triệu). Trong Đại Việt Sử Ký tính luôn cả phu lên được ghi trăm vạn cho cuộc xâm lược (bách vạn sư đồ), mỗi ngày tiêu tốn chi phí tương đương 1.000 lượng vàng.