[VNN] Lịch sử thành môn tự chọn, bộ Dục nói gì?

Vẫn chờ nguồn vụ 2-3 năm sang triều cống 1 lần để lấy lịch về sóc?!

 

Hình như từ cái nguồn mở mẹ nào đấy là hằng năm mình phải sang tàu xin lịch ( thời điểm gieo cấy ) theo cái lịch qq gì đấy mấy năm trước thì phải ( trong khi bọn phương bắc canh tác khác phương nam canh tác khác mà dân chúng vẫn tin sái cổ )

 

Vụ được ban lịch là có, trong sử có ghi, nhưng không phải 2-3 năm một lần mà chỉ rải rác thôi. Trong mấy dữ liệu bang giao cũng không đề cập đến việc xin lịch liên tục như thế. Cái quan trọng là cách tính lịch, và Việt Nam có cách tính lịch riêng.

 

Đoạn sau truyện thì tôi không rõ, nhưng trong đoạn văn bác trích thì cũng là việc không ai muốn mới phải đùn đẩy nhau, rồi thì đồng ý nhập tịch để có người đi. Đoạn của Nam Cao thì là một tay gan lì, không sợ chết mới đăng ký đi còn gì.

 

Ừ thì có nhưng cái vô lý cái cái chốn trồng lúa nước cả ngàn năm hơn, trồng từ xưa lại ko biết lúc nào là thời điểm để gieo giống ư, lại phải nhờ các anh phương bắc ( nơi trồng loại khác hẳn ) có đi xin thì qua xin đám thái, đám kmer còn có lý hơn

 

thế ông nào đúng, tính điện dân dụng thôi nhé, đồ điện có cục nguồn thì bỏ qua đi

 

Năm 1293, Hốt Tất Liệt lại nung nấu ý muốn thôn tính Đại Việt, triệu Lưu Quốc Kiệt Bạt Đô (Bạt Đô tức là dũng sĩ) vào triều để giao việc. Hốt Tất Liệt lệnh thành lập Hồ Quảng An Nam hành tỉnh, giao cho Lưu Quốc Kiệt làm tướng soái, cùng thân vương Diệp Cát Lý Đải (Ikiradai) với các tướng Trần Nham, Triệu Tu Kỷ, Vân Tòng Long, Trương Văn Hổ, Sầm Hùng… chuẩn bị nam chinh. Lưu Quốc Kiệt được lệnh đến Ngạc Châu bàn bạc với Trần Ích Tắc kế hoạch. Ban đầu, Nguyên triều điều động 1.000 chiếc thuyền, mỗi chiếc chứa được 100 hộc, 56.570 quân, 35 vạn thạch lương thực, hai vạn thạch thức ăn cho ngựa, 21 vạn cân muối, 70 vạn khí giới tập trung ở Tĩnh Giang (thuộc Quảng Tây),

=> nguyên mông chắc chắn muốn đánh lần 4, vì hốt liệt chết nên mới bỏ dở
theo các fen thì lần 4 này thắng hay thua
mà 1 chiếc thuyền gỗ chứa đc >50k người thì hư cấu vl

 

Mình xin lịch là xin lịch dương để tính toán mùa , vì thời bấy giờ ở tầu khựa quan sát thiên văn tốt hơn , lịch âm thuần chỉ dùng để tính toán thủy triều , kết hợp 2 lịch mới mưa thuận gió hòa , mùa màng chính xác được

 

theo t hiểu là điều động 1k thuyền, ~5 vạn quân,... chứ

 

Trong chính quyền các triều đại VN có cơ quan Khâm Thiên giám thì việc quái gì phải xin lịch, xin phép tính lịch về tự làm thì có

Ngày xưa đã copy đc đồng hồ thiên văn để xài rồi, tiếc là thất truyền

 

Cái cơ quan tính lịch chắc cũng toàn người não to làm trong đó.

Lịch âm dương nó phức tạp vãi ra, vừa phải dựa theo chuyển động TĐ quanh Mặt Trời đảm bảo đủ các tiết khí trong năm, vừa phải dựa theo chuyển động Mặt Trăng để đúng ngay theo lịch thì trăng tròn trăng khuyết. Mà thời xưa chưa có máy tính với kiến thức thiên văn như bây giờ.

 

Về xin lịch Trung Quốc, không chỉ riêng Việt Nam mà cả các nước chư hầu khác cũng phải qua xin như Nhật, Triều Tiên...vvv....

Lịch để gieo cấy phải là âm-dương lịch vì có khí tiết lập xuân hay gọi là "sóc" . Nếu chiếu theo lịch âm, ngày 1 tháng 1 âm lịch là năm mới, nhưng nếu chiếu theo âm dương lịch, vẫn chưa đến tiết lập xuân thì cũng không thể gọi là năm mới. Ví dụ tiết lập xuân năm 2022 rơi vào ngày thứ Sáu, 4/2/2022, tức ngày mùng 4 Tết nguyên đán Nhâm Dần . Cái này ai tính tử vi, tử bình đều biết, không cần nói nhiều.

Trích 1 đọan trong quyển "Lịch và lịch Việt Nam" của Hoàng Xuân Hãn" :

"Riêng về Thiên-văn, Lịch-học, ta đã không có trình-độ khoa-học có thể lập được một phép lịch đặc-trưng. Các triều đại ta chỉ dùng một vài lịch-pháp Trung-quốc có khi đã bị bỏ ở Trung-triều rồi. Trong quan-niệm ngày xưa, Vua là thay Trời trị thiên-hạ, và Lịch là lệnh Trời bày cho dân ngày tháng phải làm nông-vụ cho đúng lúc, cử-hành tế-lễ kịp kỳ. Mỗi năm, Vua làm lễ Ban-sóc, nghĩa là ban Lịch vừa dự-soạn, cho thần-dân và các nước phiên-bang. Đối với nước ta, triều Nguyên và triều Minh đã làm sự ấy. Sử Trung-quốc và sử ta đã có ghi"

@Ars_hold : bác đã biết đến việc Tàu cho ta lịch Sóc, nhưng lại không biết mỗi 3 năm phải đi sứ, vì nhiều lý do : xin ấn và tước phong vương, cống phẩm, dâng người đúc vàng mặt cuối gằm để chuộc tội giết tướng Tàu và xin sóc? Thế bác nghĩ đi sứ sang Tàu, nó cho ta lịch cả 100 năm luôn à?

 

Nói mới nhớ phố Khâm Thiên ở HN có liên quan gì Khâm Thiên Giám ko nhỉ

Học toán để làm gì

 

Thắng thì có thể nhưng hâụ quả chắc chắn sẽ lớn, vì đánh nhau liên miên từ năm 1285 đến giờ @@

 

Chắc nhầm dấu phẩy tí thôi, 1000 thuyền mỗi chiếc 100 hộc, 50000 quân, 35 vạn...

 

Xin nguồn :)

 

Nguồn đi sứ xin sóc thì mình đã đưa bác rồi cuốn "lịch và lịch sử việt nam" của Hoàng Xuân Hãn, xuất bản 1982 ở paris. Nếu bác lười đọc thì để mình trích vài trang trong đó


Còn việt nam ta vua chỉ nhận vương, luôn phải đi sứ sang trung quốc để nhận sắc phong và ấn, điều này kiến thức phổ thông. Chắc ko cần nguồn bác nhỉ.

p/s mình thấy nhiều bạn ko tin chi tiết xin lịch sóc? Giữa thời đại còn quan niệm trời tròn đất vuông bằng phẳng, mặt trời quay quanh trái đất. Nước ta không phát triển toán học thời đó, đặc biệt ngành thiên văn- lịch học là điều cấm kỵ thì làm sao nước ta phát minh ra cách tính lịch được.

 

1. Việc triều cống 3 năm 1 lần:

Việc đi cống 3 năm 1 lần là có, theo lệ từ năm Hồng Vũ thứ 14 (1381), đời Minh Thái Tổ. Tuy nhiên không có quy định nhận sắc phong ban ấn, ban sóc gì cả.

2. Việc nhận sắc phong

Nhận sắc phong và ấn là do sứ giả Trung Quốc mang sang và không phải cứ 3 năm một lần. Đấy mới là kiến thức phổ thông.

Đây là trích từ Đại Việt Sử Ký Toàn Thư

Đây là Chu Đệ viết sắc thư có nói rõ "sai sứ sang sách phong". Các đợt sau cũng là sai sứ sang phong.

Như vậy, cao lắm là sang Trấn Nam Quan nhận ấn thời nhà Mạc chứ không phải là sang triều cống xin ấn.

Đây là trích từ Đại Nam Thực Lục

Như vậy thời Gia Khành cũng là sai sứ mang sắc phong và ấn sang.

Tựu chung, đa số đều là Trung Quốc sai sứ sang sách phong. Duy chỉ có 1 số lần Việt Nam thay triều hoán đại, sai sứ sang Trung Quốc thì được sách phong luôn. Nhưng ấn tín thì luôn là sứ Trung Quốc mang sang chứ không phải là vua Việt sang xin về. Bởi lẽ ấn tín quan trọng, cần sứ thần chịu trách nhiệm giao tận tay vua Việt.

3. Việc tính lịch ban sóc

Còn về phần lịch, chỉ có duy nhất giai đoạn Mặc Đăng Dung hàng nhà Minh là nêu rõ vụ ban sóc và là mỗi năm 1 lân chứ không phải 3 năm 1 lần - Trích từ Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục

Gs. Hoàng Xuân Hãn không viết quyển nào có tên là "lịch và lịch sử việt nam". Quyển xuất bản năm 1982 là "Lịch và lịch Việt Nam". Sách của Gs. Hoàng Xuân hãn nêu rất rõ việc Việt Nam đã bắt đầu tự tính lịch từ thời Lý cho đến thời Nguyễn.

Như vậy, Gs. Hoàng Xuân Hãn có nêu ra việc thời Lý, Trần đã có việc tính lịch riêng.

Như vậy, Giáo sư khẳng định luôn là không có việc ban sóc thành lệ chứ đừng nói là 3 năm 1 lần.

Như vậy thời Trần, sau biến sự 1301, đã học phép lịch Thụ Thời để tự tính lịch. Việc ban sóc của vua Nguyên xảy ra 3 lần cách nhau mỗi lần khoảng 10 năm.

Như vậy là VN có nghiên cứu thiên văn, ít nhất từ thời Trần Hiến Tông và tiếp tục ở thời Lê. Việc cho rằng nước ta không có toán học, thiên văn, lịch học là không chuẩn xác.

Gs. Hoàng Xuân Hãn cũng chép rõ phép làm lịch thời Lê-Trịnh:

Đến thời nhà Thanh thì Trung Quốc đổi lịch, nhưng nước ta vẫn dùng lịch Đại-Thống cho đến khoảng đầu đời vua Gia Long.

Gs. Hoàng Xuân Hãn cũng chép việc tính lịch thời Nguyễn:

Như vậy có thể nói, theo Gs. Hoàng Xuân Hãn, việc nhận lịch từ Trung Quốc là có nhưng không phải là việc liên tục chứ đừng nói đến 3 năm 1 lần. Việt Nam tự tính lịch riêng, tuy phép tính nhiều lúc lạc hậu so với Trung Quốc, và có các cơ quan tính lịch riêng như Thái Sử Cục (thời Lý), Thái Sử Viện (thời Lê), Tư Thiên Giám (Lê Trung Hưng) và Khâm Thiên Giám (thời Nguyễn).

Thậm chí, do Trung Quốc nằm ở khu vực ôn đới còn Việt Nam là nhiệt đới nên lịch tính ra phải có phần khác nhau. Điều này Gs. Hoàng Xuân Hãn cũng có ghi:

Ngay như đoạn trích này

Cũng cho thấy là các triều đại Việt Nam cũng sử dụng lịch pháp Trung Quốc để tính lịch, mặc dù không đặc trưng và lạc hậu với Trung Quốc. Không nên đánh lận con đen giữa việc không có lịch pháp đặc trưng với việc không tính được lịch, 2-3 năm phải sang xin sóc một lần. Đúng là có việc Trung Quốc ban sóc cho Việt Nam, nhưng không thể khẳng định là 2-3 năm một lần và không có mô tả nào liên quan đến triều cống.

4. Việc cống người vàng:

Việc cống người vàng cúi (không phải cuối) mặt chấm dứt vào năm 1597. Theo Lịch triều hiến chương loại chí:

Hơn nữa, việc cống người vàng là để thế thân cho vua Việt không phải sang chầu chứ không phải vì "chuộc tội giết tướng Tàu". Đến năm 1790 thì vua Quang Trung (không biết giả thay thật) sang Thanh đã làm chấm dứt hoàn toàn việc cống người vàng, theo lời Càn Long trong Ngự Chế Thi Tập:

Thêm điều nữa, từ Trần đến Lê Trung Hưng, Việt Nam chỉ cống người vàng 7 lần. Như vậy việc cống người vàng không phải là lệ 3 năm 1 lần. Như theo "Bẩm Phúc đại nhân", trích Bang Giao Hảo Thoại:

Phan Huy Chí cũng tái khẳng định điều này trong Bang Giao Chí, Lịch Triều Hiến Chương Loại Chí:

Như vậy, khẳng định lại, việc xin sóc, sách phong ban ấn, cống người vàng đều không phải theo lệ 3 năm triều cống 1 lần.

Nếu có nguồn bác bỏ, xin nêu ra chứ đừng nói kiểu tự suy diễn.

 

đéo hiểu nứng loZ lội 2pic này làm đéo gì

 

Đọc coi khổ ko nha sách hơi dày chút :v. Tầm thời Pháp bắt lính đi ww1 lun đó.