[VN Express] Nhiều người ngụy biện nhưng nghĩ mình 'phản biện'

Nhiều người ngụy biện nhưng nghĩ mình 'phản biện'

'Khen nước ngoài thì sang đó mà sống', 'làm được như người ta hãy chê', 'mất gốc mới đòi bỏ Tết'... tôi vẫn hay nghe những lời ngụy biện đó.

Người Việt có rất nhiều đức tính tốt, có lẽ không cần phải liệt kê ra đây. Thế nhưng, chúng ta cũng có những "thói hư, tật xấu" mà nếu không chỉ ra và khắc phục sẽ cản bước chính mình trên con đường tiến tới văn minh của dân tộc. Một trong số đó là thói ngụy biện.

Tôi xin kể ra đây những câu chuyện có liên quan mà bản thân chứng kiến và là người trong cuộc. Trong một buổi tranh luận, một thầy giáo nói với học viên rằng ông từng sống ở vùng đất nọ nên rất hiểu về nó. Người thầy này cật vấn người học viên của mình rằng "em đã sống ở đó chưa mà phát biểu như vậy?". Đây là một kiểu tư duy rất kỳ lạ, bởi chẳng lẽ người ta muốn nhận xét về một địa danh nào đó thì bắt buộc phải sống ở đó hay sao?

Trong thực tế, có những địa danh rộng lớn, chứa đựng nhiều giá trị phong phú đến mức cho dù ai đó từng ở đó cũng chưa chắc đã có thể hiểu thấu đáo. Theo quan điểm của vị thầy giáo trên, chẳng lẽ ai nói về thời đại Hùng Vương thì người ấy phải sống ở thời đó mới được? Hay ai nói về vua Lê, chúa Trịnh, cũng cứ phải là người ở thời đại ấy mới có giá trị? Con người có rất nhiều nguồn khác nhau để nghiên cứu, thu thập thông tin kia mà.

Còn nhớ, khi một doanh nghiệp của Việt Nam xuất hàng sang một nước, bằng hiểu biết rất hạn chế của mình, qua trao đổi với một số học viên, tôi cho rằng việc ấy rất có thể không thành công như mong đợi. Nhiều người cùng trao đổi, trong đó có một học viên đưa ra các lý lẽ khá thuyết phục để khẳng định việc làm của doanh nghiệp kia sẽ thành công. Tôi bảo: "Để rồi coi". Sau đó, doanh nghiệp này gặp khó khăn và kết quả không mấy khả quan.

Tôi nhắn tin cho học viên nọ và nói rằng: "Không phải tôi tài giỏi gì, song rõ ràng phân tích và dự báo của tôi về chuyện này là cơ bản chính xác". Người học viên nhắn tin lại cho tôi: "Dù sao em vẫn ủng hộ doanh nghiệp Việt Nam". Trời đất! Tôi đâu có nói về việc ủng hộ hay không ủng hộ doanh nghiệp Việt, tôi và bạn đang bàn về hiệu quả kinh doanh của một doanh nghiệp cụ thể kia mà.

Một đồng nghiệp gửi cho tôi một bài báo của một người khá nổi tiếng viết. Đọc kỹ, tôi nhắn với chị đồng nghiệp rằng "bài báo có những điểm chưa được" và tôi liệt kê ra những điều ấy. Nghe vậy, chị lập tức phản bác: "Ông có viết được như người ta không mà chê họ. Bao giờ viết được như họ thì hãy chê". Lạ nhỉ? Một người không biết đá bóng thì vẫn có thể là chuyên gia, có quyền nhận xét cầu thủ đá hay, đá dở chứ? Một người dù không biết nấu ăn, theo quan điểm của chị, chẳng lẽ lại không được quyền đánh giá món ăn, chê người khác nấu ăn dở ngay cả khi món đó quá tệ?

Có lần, trong một buổi thảo luận nhóm, khi một sinh viên của tôi khen những những cái hay của nền giáo dục Hoa Kỳ, một vài bạn khác lập tức "phản pháo" rằng: "Sao bạn cứ sính ngoại, khen nước ngoài hoài, vậy sao không sang đó mà sống?". Tôi phải giải thích rằng "bạn đang nói về những mặt tích cực của nền giáo dục Mỹ theo cảm nhận và hiểu biết của mình, các em hãy lắng nghe và phản biện chứ không phải ngụy biện. Bất kể ai là người Việt, có cha mẹ là người Việt, mang quốc tịch Việt Nam, đều có quyền được sống trên đất nước Việt Nam, không ai có quyền bắt họ phải đi sang nước A, nước B để sống".

Tôi cũng nói với các bạn sinh viên kia rằng: "Các em tưởng sang Mỹ mà sống dễ đến mức ấy sao? Mà kể cả nếu nó có dễ đến mức ấy thì bạn em khen những mặt tích cực của nền giáo dục Mỹ chứ chắc gì đã có cửa sang đó bởi có khi chính những người hay lớn tiếng chê bai lại tranh đi trước hết rồi".

Gần đây, có những ý kiến đề nghị bỏ đón Tết Nguyên đán, học theo Nhật Bản đón Tết dương lịch. Thế rồi, cuối năm 2023, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua nghị quyết lần đầu tiên công nhận Tết Nguyên đán là ngày nghỉ lễ hàng năm của Liên hợp quốc. Ngay lập tức, trên các trang mạng xã hội đã xuất hiện những lời chửi bới, xúc phạm, miệt thị những những người đòi bỏ Tết, gọi họ là những người "mất gốc", "lai căng", "sính ngoại".

Tôi đã để lại bình luận rằng: "Quyền biểu đạt là quyền của mỗi người. Tôi biết có những người đòi bỏ Tết Nguyên đán nhưng họ là trí thức lớn, yêu nước nhiệt thành. Vì vậy, không thể nói những người đó là 'mất gốc', 'vọng ngoại'. Tôi nghĩ rằng ai cũng có quyền nêu quan điểm của mình nếu không vi phạm pháp luật và chuẩn mực đạo đức của cộng đồng. Vì vậy, chúng ta cần tôn trọng quan điểm khác biệt của người khác. Nếu nó không cùng quan điểm cá nhân, bạn có thể phản biện lại bằng các lập luận khoa học, chứ không phải dùng lời lẽ chửi bới, xúc phạm...

Trên đây chỉ là những kiểu ngụy biện sơ đẳng mà ta thường bắt gặp đâu đó trong cuộc sống. Trước đây một thế kỷ, chí sĩ Phan Chu Trinh đã thống thiết kêu gọi cần "khai dân trí" đầu tiên. Thiết nghĩ, việc "khai dân trí " trước hết là bản thân mỗi người cần luôn tự sửa mình để làm một người công chính. Trong mọi việc, chỉ có phản biện, tranh luận một cách chân thành, thẳng thắn, trên tinh thần xây dựng, mới là con đường chân chính để tìm ra chân lý. Trên con đường ấy, thói ngụy biện cần phải được dẹp bỏ.

Vũ Trung Kiên
Nguồn: https://vnexpress.net/nhieu-nguoi-n...dVibBqd-1Qa9C3Bricy_BYePH64xyewclrsX8KEO_ez3s

 

Nêu một vài vd về mấy thằng não tàn mà tác giả quen biết, xong bảo : “chúng ta” cũng có những tật xấu , cũng là một hình thức nguỵ biện .

 

mới mùng 9 mà

 

Bài báo như cái lone thật.

 

Mấy thằng não tàn này giờ nhiều lắm. Có 2 ổ già trâu (offb) và trẻ trâu (beat) thì thấy độ ngu chúng nó như nhau. Có khác là mấy thằng già lý lẽ hơn tí nhưng vẫn ngu đặc

 

Trên GVN cũng đầy, có thằng ko cãi dc còn vào discord hỏi ý kiến khán giả, vẫn ko ra gì thì sủi.

 

Trời má ctychtm is back

 

Báo ngu lone. Dân tộc nào cũng đầy thói hư tật xấu. Duy nhất chỉ có dân Việt ta là có 1 và chỉ 1 tật xấu thui. Đó là điếu bao giờ dám nhận mình xấu.

 

Lời của mấy thằng tên vũ trung kiên này như đặc sản chim

 

bò đỏ in a nutshell

 

Đcm đặc sản chim trở lại

Tế đi cho năm nay yên ổn, mưa thuận gió hòa

 

Chắc bài báo nói thằng thớt

 

Vậy là mai m10 phải đi làm rồi

 

Từ lâu đã học cách hạn chế tranh luận với người khác những chuyện vô thưởng vô phạt rồi

 

trừ khi nói chuyện với phụ nữ thì thôi nhịn, chứ hai thằng đực ở ngoài cãi còn éo muốn nhận thua, nói chi wot trên mạng. Nhớ có thằng cãi lộn với kỹ sư tàu ngầm xong còn phán kiểu "nó kỹ sư thật nhưng chắc đéo gì biết nhiều bằng tao xài gg". Nên gặp thằng nào trái ý nhắm thấy nói chuyện vui vẻ được thì thảo luận qua lại, không thì văng phụ khoa vô mặt thằng lol đó cho lẹ, tranh với phản cc.

 

con của sis hung hãn quá vậy

 

thấy vậy chứ không có hung hãn như Sis đâu bác dần ạ

 

Đm cức chym

 

Xàm loz