[Kenh14] Cháu nhà văn Nguyễn Quang Sáng không bị điểm 4

văn học là nghệ thuật nhưng còn tùy, văn sáng tác thì tính nghệ cao hơn phân tích, nghị luận. "giỏi văn" theo tôi là nắm chắc được những barem và quy luật đó, nói chung là mấy tay nhà báo định hướng dư luận hay mấy tay viết hồi ký thuê... dừng ở đó, chứ ko cần thêm phần "sáng tạo" vào, vì mấy ông này viết có dữ kiện cho sẵn chứ không / ít mông má thêm, nhưng ko thể nói là ko giỏi văn được.

xong mới đến các tác giả nổi tiếng tầm tầm như mấy ông trùm trinh thám Higashino Keigo phải tìm hiểu kiến thức chuyên ngành ... sáng tạo ra câu chuyện độc lập hoàn toàn.

còn cuối cùng là dạng mấy ông trùm sò như Neil Gaiman, GRRM, ... thì thuộc hàng hardcore rồi, sáng tạo hẳn thế giới riêng.

 

Cứ nhìn vào thực tế là có những tác giả phân tích chính bài văn của mình và được điểm thấp, và có tác giả nói rằng việc phân tích của giáo viên là làm quá lên nó là sự thật k0 thể bàn cái và nó rành rành trước mắt có kiểm chứng thì có bênh kiểu gì cũng k0 ngửi được. Giờ mọi người ăn cái này thấy vị như c*t (nghĩa đen) nhưng ông cứ bảo cái này có chất này tạo ngọt, chất kia tạo chua hòa quyện thì ăn nó chắc chắn phải ngon thì cho ông ăn 1 mình, phân tích lý thuyết ra thì thấy hay lắm nhưng thực tế là nó có vấn đề thật.
Và vấn đề đang thảo luận ở đây đấy là cách giáo dục khi mà việc áp những cái quan điểm, suy nghĩ của giáo viên về 1 tác phẩm mà chình bản thân giáo viên k0 biết suy nghĩ thật của tác giả là như nào lên đầu học sinh.
Còn ai cũng biết học văn là để học cách xây dựng bố cục văn bản, dùng câu dùng chữ sao cho người nghe hiểu được ý mình muốn nói là gì, và cách mình thể hiện quan điểm 1 cách mạch lạc rõ ràng, cái này không ai phủ nhận, thậm chí đây là điểm đáng khen của văn cảm thụ vì nó cho học sinh 1 cái dàn bài rất chặt chẽ nhưng cái chính mình muốn nói vẫn là việc nêu cảm nhận. Đừng có đánh đồng với văn học nói chung
Giờ có lôi lợi ích của học văn thì đến sáng mai cũng không hết nhưng đây đang mổ xẻ vấn đề phân tích và cảm nhận văn học (trong ngành giáo dục hiện nay) nói riêng.
Nhấn mạnh là giáo dục nhé.

 

Khi tác giả viết 1 tác phẩm, tác giả đó ko chỉ viết ý tưởng của mình mà còn vô thức phản ánh nhân sinh quan, trải nghiệm, kiến thức của mình trong tác phẩm. Thậm chí có những lúc những điều đó kết hợp với kỹ năng viết và thăng hoa khiến tác giả dồn câu đổ chữ xuống trang giấy chứ mà còn ko có thời gian để suy nghĩ. Bởi vậy tác phẩm nó có sức sống riêng, có những giá trị vượt hẳn ra ngoài định hướng ban đầu của tác giả là hoàn toàn bình thường luôn bởi tác giả vô thức mang lên trang giấy. Ví dụ đơn giản nhất là 2 câu thơ:

Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam
Hoa mơ lại trắng, vườn cam lại vàng
​

Được ca ngợi vì mang đủ màu sắc vào (thanh, hồng, lam, trắng, vàng) nhưng tác giả khẳng định ko có nghĩ đến khi viết 2 câu thơ này mà chỉ là bộc phát trong giờ phút chiến thắng. Nhưng trong vô thức, kỹ năng viết giúp tác giả làm điều này. Hay như Truyện Kiều vốn là tác phẩm "viết chơi" của Nguyễn Du, nhưng giờ thành quốc bảo “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn, tiếng ta còn, nước ta còn”.

Nói rộng ra hơn một chút, ko phải tác giả nào cũng có khả năng kiểm soát toàn bộ tác phẩm của mình - nhất là các bộ trường thiên. Như TQDN đình đám có vụ nhân vật bị giết xong sống lại, hay do ghép công người này cho người kia nên có những nhân vật quan trọng nhảy từ đầu đâu ra,.v.v.. Một bộ truyện khác nổi tiếng nhưng tác giả kiểm soát mạch truyện kém là Harry Porter với kha khá chi tiết đầu đuôi mâu thuẫn trong truyện. Đôi lúc những điểm mâu thuẫn đấy lại tạo ra sự thú vị, vì bất nhất mới là con người. Nhân vật chính có thể là anh hùng ở phần này nhưng lại là kẻ gian ở phan khác, hay ko phải ai trí tuệ cao cũng hành động đúng và có những kẻ ngu lại có lúc thông minh đột xuất.

Bởi vậy, các tác phẩm nó có sức sống riêng. Một tác phẩm hay nó giống như một bàn thắng đẹp trên sân vậy, nhiều khi là do cầu thủ... lỡ chân hay sút đại chứ ko phải do mong muốn của bản thân cầu thủ.

Cách tranh luận của ai cũng có những hạn chế:

+ Anh phóng đại "có những tác giả phân tích chính bài văn của mình và được điểm thấp" trong khi trước giờ chỉ có 1 trường hợp được biết rộng rãi là tác giả Nguyễn Khải với Mùa Lạc. Chơi thế là ko đẹp

+ Trước có thể có chứ giờ "quan điểm, suy nghĩ của giáo viên" gần như bị triệt tiêu. Nguyên nhân là dạy văn cần tiêu chuẩn nên có barem. Và barem dựa trên các ý đã được công nhận, thông qua và đưa vào sách trợ giảng cho giáo viên. Các ý đều phải có dẫn chứng cụ thể chứ ko phải khơi khơi chém ra. Đừng có cái gì cũng đổ lên đầu giáo viên như thế. Trách nhiệm của giáo viên là truyền tải những ý kiến đến học sinh một cách hiệu quả nhất.

+ Anh vẫn cố tình lập lờ giữa phân tích/cảm thủ vì đó là 2 hành động song hành trong làm văn nhưng ko phải là một. Phần phân tích nó dựa trên kiến thức thì đương nhiên anh phải dựa trên dàn ý được học rồi. Thứ nhất nó thể hiện anh có học bài chứ ko phải mang đầu rỗng đi làm bài kiểm tra, và thứ hai thì nói thẳng luôn là đa số học sinh ko đủ trình độ tự phân tích đâu.

+ Còn phần cảm thụ mới là phần anh thi triển "kỹ năng" bản thân. Anh bất đồng ý kiến với tác giả ? Anh thấy bài văn như sh!t? Anh cho rằng cần cách hiểu khác? Anh muốn liên hệ với các vấn đề xã hội? Anh muốn trình bày cảm xúc riêng của bản thân? Xin mời cứ viết ra. Đúng là có rủi ro gặp giáo viên ko chấp nhận những điều ngoài "văn mẫu", nhưng vấn đề lúc đó là do giáo viên chứ ko phải là do phương pháp giáo dịch nói chung cấm sáng tạo.

 

dài quá, đúng là cái chắc rồi

mà vụ văn chấm có barem điểm là lâu rồi chứ nhỉ? sao nhiều ông nói cứ như mới có vậy
hồi bà zà đi dạy cũng bảo, mấy đứa viết đủ ý là đủ điểm để qua môn rồi, giỏi thì đc 8, 9, còn mà lên 10 thì khó, dạng xuất sắc rồi

t có 1 lần duy nhất tự viết đc 8 văn là mừng vcđ rồi thi HK viết phân tích j đó về cái đèo hải vân thì phải
mà cũng đọc chép là chính, cấp 3 thì ko giờ văn nào chép dưới 4 trang vở, có lúc 6 7 trang hơn, gần như lần nào cũng phải đi mượn vở chép tiếp...
thi thoảng cũng đc 1 người dạy thế phân tích này nọ nghe hay, hứng thú lắm, nhưng mà luôn là ko đủ thời gian để nói hết

 

Vụ barem thì có từ lâu, nhưng thống nhất chặt chẽ để viết đủ ý là đủ điểm thì phải sau thời của đám 8x mới bắt đầu rộng rãi dần. Trc đó thì có viết đủ ý mà văn dở tệ thì ăn điểm 4 cũng ko cãi đc. Chép sách văn mẫu ra thì xác định điểm trung bình hay cao hơn 1 tí, vì giáo viên chắc năm nào cũng đọc mấy cái bài viết như thế đến mức nằm lòng câu chữ ấy chứ

 

vậy thì đừng có phân tích từng câu từng chữ của tác phẩm xong nói với học sinh rằng đây hoàn toàn là chủ ý của tác giả, chả biết giáo viên dạy văn của bác như nào nhưng tất cả nhưng người tôi biết đều khẳng định 1 cách chắc chắn và truyền đạt lại cho học sinh rằng những thứ cao siêu, ảo diệu mà họ phân tích đều đến từ chủ ý của tác giả chứ chả có gì ngoài chủ ý cả. Giờ tìm được 1 bài phân tích của giáo viên đọc cho học sinh mà có 1 câu "ở đây tác giả đã vô tình viết ra..." thay vì câu "Ở đây tác giả có ý/ chủ đích nói rằng..." thì lúc đấy tôi mới thuyết phục. Nói chung là ông cứ lôi mấy bài văn ngày xưa giáo viên đọc cho chép ra xem đối chiếu có đúng không.

Ít ra còn có dẫn chứng hay phải lôi đầu tất cả các nhà thơ nhà văn ra tự phân tích tác phẩm của mình rồi để giáo viên chấm? Mà đâu chỉ mỗi Nguyễn Khải còn có ông Sáng nữa kìa, dùng từ "những" là được rồi. Còn hơn là k0 có gì chứng minh được rằng ý của nhà văn giống y xì ý của giáo viên cả.

Cái này mình k0 biết ai thông qua và công nhận nhưng vấn đề cốt lõi là đừng có tuỳ tiện khẳng định những thứ mà họ công nhận hoàn toàn là dụng ý của tác giả rồi nhét vào đầu học sinh như thế. Và cái chính tôi nói nãy giờ đấy là vấn đề giáo dục và giáo viên là những người làm trong giáo dục, khi nhắc đến giáo viên cũng là chủ ý nói về giáo dục còn gì, nhấn mạnh rất rõ chữ giáo dục nhé.

Thì tôi có phản bác vấn đề phân tích đâu, nhưng vì phân tích và cảm nhận nó thường đi chung với nhau dưới dạng 1 đề văn nên viết vậy thôi. Cái cốt lõi tôi xoáy vào nãy giờ là phần cảm nhận kìa. Về phần học sinh k0 đủ trình phân tích chả liên quan gì đến việc cảm nhận tác phẩm phải theo ý của người này người nọ cả, 2 thứ tách nhau nhé.

LOL, đây chính là vấn đề tôi muốn nói, ai cho anh được viết bài như này mà vẫn điểm cao? nên nhớ đang nói đến học sinh chứ k0 phải 1 người ra trường rồi tự nêu cảm nhận nhé

Nếu như chỉ là rủi ro, số ít thì chả có ai phải kêu ca cả đâu. Vậy vấn đề ở đây có nói đi nói lại có phải là do giáo dục không. Ai cho phép anh sáng tạo ra những thứ khác với quy chuẩn gì gì đó được "công nhận" mà vẫn được điểm cao.
Nhấn mạnh lại giáo dục nhé, vấn đề trọng tâm này vẫn là cái việc khẳng định chắc chắn cảm nhận của tác giả như thể chủ đích tác giả có ý như vậy (nhấn mạnh nãy giờ rồi đấy) rồi nhồi vào đầu học sinh vậy. thế nên học sinh mới tự hỏi liệu tác giả có cảm nhận như thế này không.

 

Cái vụ phân tích văn học với barem hồi trước cũng bàn nát rồi. Nói chung kiểu gì cũng có 2 mặt của nó à.
Chê này chê nọ thế thôi, Chứ anh không nêu được phương pháp khác thay thế hơn được cái cũ thì nó cũng chả có ý nghĩa gì.

Quan trọng vẫn là cách giải quyết

 

Thì nó là ý nghĩa của tác phẩm. Problem solved? Cuối cùng thì vẫn phải đi phẩn tích tác phẩm thôi.

Ko. Trường hợp ông Khải khác với ông Sảng. Anh gộp vào thế là sai.

Sách có hội đồng viết, được cấp quyền xuất bản hẳn hoi mà anh bảo tùy tiện.

Okie. Vậy tách phần này ra. Vì phân tích mới là cái làm theo mẫu.

Anh có dám chắc là viết như thế thì 100% ko đc điểm cao ko ?

Hơn nữa viết được phải lập luận chứng minh được ý kiến của mình, thậm chí phải có dẫn chứng, chứ ko phải phải khơi khơi quăng ý kiến ra đâu.

Phần bôi đậm là anh tự sáng tạo ra đấy hả ?

 

ok bác đúng.
hôm nay tôi rảnh rảnh đi gây sự tí hoy xem mọi người phản bác ý kiến như nào

 

Ta thấy vì học văn học là phổ cập cho hầu như toàn bộ học sinh nên phân tích văn học không nhất định phải đúng ý nhà văn, khi nhà văn sáng tác thì nhiều khi cảm hứng tuôn trào nên viết lấy viết để nhiều khi sau đó cũng chẳng nhớ ra mình nghĩ gì lúc đó mà viết như vậy nữa.

Mẹ ta có 1 bà bạn là 1 nhà văn khá nổi tiếng tên là VTH, hồi nhỏ đi học chung thì mẹ ta viết theo kiểu thực dụng nên điểm văn cao, bà ấy thì điểm văn thấp, mẹ ta bảo bà ấy là "Mày có thể bớt bay bổng mà đặt chân xuống đất mà đi có được không", bà ấy bảo là "Nếu thế thì tao đã không phải là VTH".

Nói chung là môn văn là môn học, nên việc chấm điểm văn nó phải quan trọng ở tính "an toàn", nghĩa là cảm nhận nó là cảm nhận chung mà hầu hết nhà văn có kiến thức chuyên môn chấp nhận. Không thể gọi hồn Shakespeare lên để hỏi xem ông ấy nghĩ gì khi viết câu chuyện về cặp đôi uổng thuốc độc fake và thuốc độc real cả

 

Văn nó có 2 lĩnh vực.
Nghị luận, văn bản : cái này là cần thiết cho mọi ngành, viết từ báo cáo cho đến đề xuất, thuyết trình. Mặt này đang bị xem nhẹ. Học cái này tốt thì có thể tranh luận tốt, tránh ngụy biện, nhìn nhận vấn đề logic

Cảm thụ văn: cái này cần cho cách ngành nghệ thuật, đạo diễn, kịch bản, viết story. Cái này một phần thuộc về năng khiếu. Nhưng cũng cần dậy đúng ko sẽ sinh ra hội đội đống hài youtube, ticktocker , phim ăn xổi lên hàng nghệ thuật.

Việc nhập nhằng 2 bộ phận của văn học mà laih nhất bên trọng nhất bên khinh làm người học càng rối

 

mình cũng nghĩ nên tập trung thời gian hơn cho văn nghị luận, miêu tả, tự sự, tự luận,... thì nó có ích hơn. Ít nhất thời lượng cũng nên cho 50% tiết học nhưng bây giờ đến 80% là học cảm thụ.
Thằng cháu đi học thêm ở trường buổi chiều 4-6 tiết mỗi tuần thấy vở nó chỉ có cảm thụ dài dằng dặc được cô đọc cho chép, còn chưa kể học trên lớp buổi sáng với 2 buổi học thêm buổi tối nữa, giở vở ra là thấy cảm thụ văn. Mà thằng bé viết thì chậm, cố viết hết chỗ cô đọc thì chữ nhìn chả ra chữ.
Bao giờ có đề bài cho mấy đứa học sinh viết bài về 1 chủ đề nào đó rồi đổi chéo bài cho nhau rồi đứa kia viết bài phân tích bài đứa này thì đúng đỉnh, lúc đấy chả phải lo xem tác giả bài viết có suy nghĩ như vậy k0 lại vừa tăng khả năng phản biện, suy luận cho học sinh.

 

Thầy cô giáo không đủ thời gian để chấm bài + rèn theo phương pháp đó.

 

ta đi thi viết bậy câu 1 làm câu 2 câu 3 ăn 8.5 thi ĐH đây, cái thời mà còn thi 3 môn 1 khối chớt quớt ở chỗ mả mẹ nào đó ấy khặc khặc

 

nhớ hồi cấp 2 có bài phân tích nếu trong mơ gặp nv đấy thì em coi nó là người thế nào, đéo nhớ bài gì chỉ nhớ là thằng oắt con nào đấy
đọc truyện thấy như thằng khôn lỏi mình viết văn chửi vl thì bị 4 điểm
trong khi bọn đi học thêm nó tả như anh hùng các kiểu gì điểm cao vl
cái dcm
sau bài đấy thì đéo bao giờ đi ngược dòng nữa thế là văn các cấp sau 5 phẩy đéo phải chia vì đéo đi học thêm và đéo bao giờ dc 6d

 

Học phân tích văn học để phân tích phim zacklord

 

Có pé gái bảo "Em éo tin Nguyệt với anh lái xe 1 nam 1 nữ mà trong sáng được"

Bài đó chắc 1 điểm quá

 

Từ xưa tới h bà giáo dạy văn chỉ có suy nghĩ tốt bà dạy năm lớp 10.
Bà cô già dị tính, nhưng mấy bài phân tích chỉ cho chép mấy ý chính ngắn gọn. còn lại bảo học sinh tự chém. Đi thi chỉ làm 1 tờ mà luôn dc 8d
Mấy năm khác toàn là đọc chép . Ngán đéo muốn học

 

Học Văn tất nhiên là cần. Sự bỏ bê, coi thường môn Văn, nghĩ nó là môn nghệ thuật, tuỳ người học mới giỏi, gv dạy giỏi Toán cần hơn dạy giỏi Văn mới xảy ra tình trạng như bây giờ. Báo chí, facebook, nhan nhản các bài viết không đủ đầu đuôi, sai chính tả, viết dài mà không rõ ý, từ bình dân đến trí thức fake.

Bác nào đi làm chắc cũng rõ cảnh đọc cái email mà phát nản vì câu từ ngô nghê, không hiểu nó muốn gì.

Muốn viết hay phải đọc tốt. Hệ quả của việc rập khuôn văn mẫu công nghiệp là nhiều thế hệ ra đời với khả năng đọc hiểu cực kém. Tình trạng này dài đến mức đa phần dân chúng nản không buồn đọc những thứ “có vẻ dài và nhiều chữ” để xoay sang tôn vinh những thứ dễ hiểu và thô thẳng như “văn hoá chửi bậy”, hát không rõ lời chỉ cần một câu điệp khúc “chất chất”, đọc tít báo không cần đọc bài, đọc bài một đằng hiểu một nẻo...

Mà bàn về giải pháp thì thôi, mình cũng không có quyền hành gì, chỉ muốn chỉ ra vài dấu hiệu cho thấy môn Văn cần, và đang bị khiếm khuyết thế nào. Giáo viên dạy Văn hiện tại cũng không giỏi bằng ngày xưa. Bác nào có con thì tập luyện cho các cháu ở nhà, ít nhất là khả năng đọc hiểu, đọc nhiều sẽ viết tốt. Nếu cần thì mua từ điển kiểm tra chính tả vì một số gv bây giờ đến chính tả cũng hay sai nốt.