[LD] Giấc mơ NOXH vướng mắc mê cung thủ tục

Dù được kỳ vọng là giải pháp an cư cho người thu nhập thấp, nhưng việc tiếp cận nhà ở xã hội vẫn là hành trình đầy rào cản với nhiều lao động.​

Nhà ở xã hội là loại hình nhà ở được thiết kế để hỗ trợ những đối tượng có thu nhập thấp hoặc trung bình, những người đang gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà ở. Mục tiêu của chính sách này là cải thiện điều kiện sống cho người dân, đặc biệt là những đối tượng không đủ khả năng tài chính để mua hoặc thuê nhà ở thương mại.

Nhưng thực tế việc này lại không dễ dàng như mong đợi, khi hàng loạt thủ tục và điều kiện, đặc biệt là việc chứng minh mức thu nhập, đang trở thành trở ngại lớn đối với không ít người dân có mong muốn an cư tại các thành phố lớn.

Theo Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, người dân muốn mua nhà ở xã hội phải đáp ứng một số điều kiện nhất định, trong đó có việc không sở hữu nhà ở tại nơi có dự án và thu nhập hộ gia đình không quá 30 triệu đồng/tháng.

Trong khi các thủ tục chứng minh tình trạng nhà ở khá đơn giản, thì hiện nay, việc xác minh thu nhập lại là một vấn đề phức tạp, đặc biệt đối với các đối tượng lao động tự do.

Chị Nguyễn Huyền Trang, đang làm công việc tự do tại quận Cầu Giấy (Hà Nội), có thu nhập dưới 15 triệu đồng mỗi tháng và đang thuê trọ.

Dự định lập gia đình, chị Trang đã tìm hiểu và lên kế hoạch tìm mua căn hộ tại một số dự án nhà ở xã hội ở Hà Nội. Tuy nhiên, khi làm thủ tục, chị gặp phải một trở ngại lớn là phải chứng minh thu nhập.

Chị Trang cho biết, mặc dù bản thân đã đảm bảo điều kiện để tham gia mua nhà ở xã hội, nhưng các cán bộ phường nơi chị sinh sống lại từ chối xác nhận thu nhập vì không có căn cứ để xác minh công việc và mức thu nhập thực tế của chị.

Trong khi đó, ông Tô Đình Oa, đã ngoài 70 tuổi, hiện vẫn tiếp tục làm việc để kiếm thêm thu nhập và nuôi hy vọng có thể mua một căn nhà cho con trai tại Thủ đô.

Ông Oa cho biết, tổng thu nhập của con trai và con dâu của ông là dưới 30 triệu đồng/tháng nên có mong muốn được sở hữu nhà ở xã hội.

Trong khi việc xác nhận thu nhập của con dâu khá dễ dàng vì cô là giáo viên với bảng lương và tham gia bảo hiểm xã hội đầy đủ, thì việc xác nhận thu nhập của con trai ông lại rất khó khăn.

Theo ông Oa, con trai ông làm công việc tự do với thu nhập không cố định, khiến chính quyền gặp khó khăn trong việc xác minh thu nhập.

Hiện còn rất nhiều trường hợp khác tương tự như trên cũng gặp khó khi phải chứng minh thu nhập của người mua nhà. Hay thậm chí nhiều trường hợp người dân dù có hợp đồng lao động, có đóng bảo hiểm xã hội nhưng lại ngắt quãng giữa chừng.

Chỉ cần bỏ lỡ từ 1 - 2 tháng để chuyển đổi giữa hai nơi làm việc mới và cũ cũng sẽ khiến cho người lao động không thể xác nhận thu nhập để đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.

Trong khi đó, nhiều lao động làm việc hiện nay do không có bảng lương cố định, không hợp đồng lao động như tài xế công nghệ, tiểu thương, người hành nghề tự do… đều phải loay hoay trong việc chứng minh thu nhập nếu muốn đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.

Thực tế việc xác nhận này khiến không chỉ người dân gặp khó, ngay cả chính quyền địa phương, nơi chịu trách nhiệm thẩm định và xác nhận hồ sơ cũng gặp hàng loạt thách thức trong việc xác nhận thu nhập cho người dân là lao động tự do, dẫn đến quá trình xét duyệt hồ sơ bị kéo dài hoặc thậm chí là bế tắc.

Vấn đề này cũng được thừa nhận tại chính quyền phường Thượng Thanh, quận Long Biên (Hà Nội). Trao đổi với Lao Động, ông Vũ Trọng Thư - Chủ tịch UBND phường Thượng Thanh (quận Long Biên) thông tin, hiện trên địa bàn phường có một số dự án nhà ở xã hội đã và đang được triển khai.

Các dự án này chủ yếu nhắm đến đối tượng có thu nhập thấp và trung bình, là lực lượng chiếm đông đảo trong số cư dân đang sinh sống và làm việc trên địa bàn.

Trước nhu cầu rất lớn về nhà ở, đặc biệt là nhà giá rẻ, các dự án nhà ở xã hội này cũng được kỳ vọng sẽ giúp giải quyết nhu cầu về nhà ở cho người dân trong khu vực và các vùng lân cận. Nhưng vấn đề về giải quyết các thủ tục cho người có nhu cầu mua nhà ở xã hội lại đang là một vấn đề thách thức, bởi một số thủ tục cần xác nhận nhưng địa phương không có cơ sở để thực hiện.

Bà Vũ Thị Thu Hoài - Phó Chủ tịch UBND phường Thượng Thanh, quận Long Biên (Hà Nội) - thừa nhận rằng, vấn đề xác minh thu nhập của lao động tự do là rất khó khăn vì những người này không kê khai thuế thu nhập cá nhân và không tham gia bảo hiểm xã hội. Điều đó khiến phường không có cơ sở để xác nhận thu nhập cho họ.

Trước những tồn tại này, UBND phường Thượng Thanh kiến nghị Sở Xây dựng và Sở Tài chính sớm có hướng dẫn cụ thể để địa phương có cơ sở giải quyết vấn đề nêu trên.

Do mẫu đơn xác nhận thu nhập là yêu cầu bắt buộc trong hồ sơ đăng ký, nên nếu tình trạng kéo dài, người dân sẽ bị ảnh hưởng. Khi không có xác nhận, người thu nhập thấp là lao động tự do không thể nộp hồ sơ, dù đủ điều kiện và có nhu cầu thực sự về nhà ở xã hội.

Trước thực tế hiện hữu về nhu cầu lớn của người dân về việc sở hữu nhà ở giá rẻ, nhưng nguồn cung hạn chế, các tiêu chí xét duyệt khắt khe, hệ thống pháp lý, thủ tục phức tạp hay tình trạng đầu cơ đã khiến nhiều lao động thu nhập thấp phải chùn bước khi cố gắng tiếp cận loại hình nhà ở này.

Những yếu tố trên kết hợp lại đã tạo ra một tình trạng mà người dân mặc dù đã hoàn thành hồ sơ, trúng bốc thăm, nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc sở hữu căn hộ nhà ở xã hội.

Câu chuyện về hành trình ròng rã đi “săn căn hộ nhà ở xã hội” của anh Lương Quang Ngọc (trú tại Thanh Xuân, Hà Nội) là một điển hình cho vấn đề này.

Anh Ngọc kể lại, vào tháng 5.2023, xét thấy bản thân đủ điều kiện, anh đã dồn mọi tâm huyết để làm hồ sơ xét duyệt quyền bốc thăm thuê căn hộ tại dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn (Nam Từ Liêm, Hà Nội). Anh Ngọc giải thích, vì tỉ lệ chọi mua trực tiếp là khá cao, khả năng trúng quyền mua nhà là rất nhỏ nên anh lựa chọn cách đi đường vòng (thuê trước, mua sau) để mở ra cơ hội lớn hơn có thể sở hữu căn hộ tại dự án này.

Theo anh Ngọc, sau khi thuê được căn hộ tại dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn, anh sẽ phải mất thêm 5 năm để chuẩn bị xét duyệt lại từ đầu. Anh nói đầy chua xót: “Mọi người vẫn đùa với nhau rằng, muốn sở hữu nhà ở xã hội thì phải ‘nghèo bền vững’. Bởi nếu trong thời gian này, tài sản cá nhân của tôi phát sinh thì rất có thể tôi sẽ không còn đủ điều kiện để sở hữu căn hộ nữa”.

Bà Phạm Thị Miền – Phó Trưởng Ban Nghiên cứu thị trường và Tư vấn, xúc tiến đầu tư Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) – cho biết, hiện nay số lượng dự án nhà ở xã hội được triển khai và mở bán tại các đô thị vẫn còn rất hạn chế. Trong khi đó, nhu cầu sở hữu loại hình nhà ở này từ phía người dân lại ngày càng gia tăng.

Phần lớn các dự án nhà ở xã hội hiện nằm ở khu vực ngoại ô, xa trung tâm, gây bất tiện cho người lao động làm việc tại đô thị. Bên cạnh đó, nhiều người dù có nhu cầu thực sự vẫn khó tiếp cận do gặp vướng mắc trong việc vay vốn bởi lãi suất cao, thời hạn vay ngắn và giá bán thực tế vượt quá khả năng chi trả. Trong khi đó, giá thuê cũng không còn phù hợp với túi tiền của đa số người lao động thu nhập thấp.

Về phía doanh nghiệp, dù nhiều nhà đầu tư muốn tham gia phát triển nhà ở xã hội để vừa đóng góp cho cộng đồng, vừa tận dụng chính sách ưu đãi, nhưng họ lại gặp khó khăn tại những khu vực có nhu cầu cao. Nguyên nhân chủ yếu đến từ các thủ tục hành chính, pháp lý rườm rà và phức tạp. Mặt khác, mức giá bán và tỉ suất lợi nhuận bị khống chế thấp khiến doanh nghiệp không còn mặn mà, nhất là khi chi phí đầu vào như giá đất, chi phí xây dựng và lãi vay liên tục tăng.

Ngoài ra, quỹ đất tại các khu vực trung tâm ngày càng khan hiếm và giá cao, khiến việc triển khai dự án nhà ở xã hội tại đây trở nên khó khả thi, trong khi nhu cầu lại không ngừng tăng.

Việc phát triển nhà ở xã hội tại các khu vực ngoại ô hoặc nơi hạ tầng chưa hoàn thiện thường gặp khó khăn do khó thu hút người mua, khiến doanh nghiệp e ngại tham gia.

Về giải pháp, TS. Trần Xuân Lượng – Viện phó Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam – nhấn mạnh rằng, cần tháo gỡ đồng bộ các nút thắt hiện hữu.

Trước hết, mỗi địa phương nên thành lập một bộ phận chuyên trách theo cơ chế một cửa, giúp người dân có thể thực hiện toàn bộ thủ tục mua nhà ở xã hội tại một địa điểm duy nhất. Bộ phận này đồng thời cũng cần hỗ trợ chủ đầu tư trong quá trình hoàn thiện thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, Nhà nước cần chuẩn bị sẵn quỹ đất sạch, công bố công khai để doanh nghiệp dễ tiếp cận và triển khai dự án, tránh tình trạng ách tắc do vướng mắc pháp lý kéo dài. Bên cạnh đó, cần giới thiệu trước các ngân hàng tham gia chương trình vay ưu đãi, đồng thời xây dựng danh sách các nhà cung cấp vật liệu xây dựng đạt chuẩn dành riêng cho phân khúc nhà ở xã hội.
​

Như vậy, những rào cản như thủ tục hành chính phức tạp, yêu cầu khắt khe trong xét duyệt hồ sơ, tình trạng đầu cơ và đặc biệt là khó khăn trong việc xác minh thu nhập đã khiến nhiều lao động thu nhập thấp không thể tiếp cận được nhà ở xã hội. Dù có nhu cầu thực sự và đáp ứng các tiêu chí cơ bản, họ vẫn gặp trở ngại lớn khi tiếp cận nguồn cung nhà ở giá rẻ.

Chính quyền địa phương cũng gặp không ít trở ngại trong việc xác minh thu nhập cho nhóm đối tượng này, khiến quá trình xét duyệt bị kéo dài, nhiều hồ sơ bị trả lại hoặc từ chối. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân mà còn gây ách tắc trong việc giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp – một nhu cầu ngày càng cấp thiết.

Nhà ở xã hội không đơn thuần là bài toán kinh tế, mà còn là vấn đề an sinh. Để các dự án thật sự đến đúng tay người cần là những lao động nghèo, người có thu nhập thấp và để chính sách của Đảng và Nhà nước phát huy hiệu quả, rất cần điều chỉnh những bất cập hiện nay, đặc biệt là trong việc xác minh thu nhập của lao động tự do. Nếu không có giải pháp phù hợp, nhóm đối tượng này sẽ bị đứng ngoài chính sách mà họ đáng được thụ hưởng.
https://laodong.vn/emagazine/giac-mo-nha-o-xa-hoi-vuong-mac-trong-me-cung-thu-tuc-1488161.ldo
đời hở như mông ​

 

Sau 2023 thì sở hữu nhà ở thành phố nó thành mơ ước viễn vông cho các gia đình thu nhập phổ thông rồi, bệnh chung của các nước đang phát triển, VN rồi lại như Hàn Nhật Trung giá nhà bị thổi lên tận mây, lớp thanh niên nhìn giá chán hẳn có để dành cả đời cũng ko đủ nên ko thèm dành dụm tiết kiệm gì có đồng nào xào đồng nấy rồi rủ nhau nằm thẳng...

 

Hongkong xem clip phỏng vấn dân ở đó nộp hồ sơ ít nhất 5 năm mới đc xét.

 

Ai cũng muốn ở thành phố thì giá cao là đương nhiên rồi, quy luật cung cầu thôi. Đất chật người đông.

 

Xây chung cư cho nhà đầu tư, không đầu tư thì cút. Ai mượn mua ở có nhà đầu tư nào than phiền đâu

 

đi làm tự do không đóng thuế là không có quyền công dân mua nhà ở rồi, giống như gvn ko đóng thuế ko có quyền công dân thôi

 

nhà ở xã hội thì ưu tiền người bị bệnh xã hội

 

Nhà ở xã hội mà còn ko mua được thì chứng tỏ ko xứng đáng, nên bấm nút tự hủy, trách ai bây giờ.

 

Vẫn nhai đi nhai lại vụ hồi xưa 2016 nghe đc “2 vc thu nhập tháng có 30tr thì sao đủ tiền góp cho nhà cho thu nhập thấp”

 

Thuế thì đéo đóng đồng nào
Đi làm thì chỉ tìm vào mấy chỗ ko hợp đồng, ko đóng bảo hiểm
Xong tối ngày bon chen giành giật lợi ích của "xã hội"

Nếu xét theo tiêu chuẩn của các "dân nghèo" thì mấy bà bán rau bán bún ngoài chợ chốt 1 phát chục căn cũng đc

 

bạn hãy chứng minh bạn thu nhập thấp để chúng tôi cho slot...
Bank: Mày hãy chứng minh khả năng tài chính để trả nợ, thu nhập từng này đòi vay hả ...

 

cái NOXH này ở quê dân kinh doanh mua nhiều vkl, báo thuế toàn lỗ với hoàn vốn nhưng có vài cái nhà, vẫn đc ưu tiên mua, trong khi người đi làm công ăn lương éo mua đc

 

Bữa có ông nào trên GVN khoe luôn nè, mua 600 xong để đó giá lên bán lại 1 tỏi mấy

 

Mà noxh làm gì có sổ các bác nhỉ. mình xem căn thủ thiêm green house vị trí đẹp mà cũng chỉ hđ thuê 50 năm

 

Ủa tưởng mấy cái 50 năm là hạn sử dụng của tòa nhà, sau 50 năm sẽ thẩm định tiếp, dùng đc thì ra hạn thêm, ko dùng đc nữa thì phá. Chứ mua ko sổ thì sao gọi là mua đc ?

 

Nếu muốn thì sẽ tìm cách .
Nhưng thường là ...

 

Hứa luôn là lời, lại còn có sóng để lướt

 

Gọi là hđ cho thuê bác, chứ ko phải mua bán. Sau 5 năm có thể chuyển nhượng đc

 

Giấc mơ thì đẹp