Thuyền lớn nhất trong Opium war 1 là bọn ship of the line, như Wellesley, Nemesis dài 50-60 met. Frigate Anh đến 50 pháo và có pháo to, trong khi Frigate Nguyễn pháo nhỏ và ít hơn thì so có tác dụng gì? Nguyên 1 hạm đội xâm lược VN mà chỉ có 1 chiếc frigate là lớn nhất, đủ thấy Pháp nói coi hải quân cả nước ta ko bằng nửa cái móng chân nó nên mới khinh người như thế, hay ho gì mà khoe.
Có những vấn đề cần làm rõ là khi White thăm xưởng đóng tàu là năm 1819 đã kết thúc chiến tranh được 15 năm. Nên việc đóng các loại tàu cực lớn dùng để đánh nhưng trận lớn như Thị Nại là không cần thiết.
Loại frigate là loại được sử dụng để phát triển lên thành thiết giáp hạm cuối thế kỷ 19, còn ship of the line đã không còn phù hợp từ nữa sau thế kỷ 19.
Vẫn còn cố cãi. Ổng đã liệt kê ra những loại tàu ổng thấy, kèm cả câu nhận xét " không nhìn thấy bất cứ chiếc thuyền cỡ lớn đã đóng/ đang đóng nào.". Còn ông cứ cố cãi " 30 met = frigate là lớn" thì tùy ông. Nếu giả sử Nguyễn Ánh có đóng tàu to số lượng lớn thì vài năm sau White đến vẫn phải còn thấy chứ. Không thấy chỉ có nghĩa là không có hoặc là có quá ít nên không thể đi đâu cũng thấy mà thôi.
So với phương Tây thì thuyền Nguyễn Ánh không bằng, chỉ thuộc loại 5,6. Nhưng so với Châu Á thì thuyền chiến của Nguyễn Ánh đã là bá chủ chưa?
1 điều nữa khi ông cố cãi war-junk và frigate của ông ko phải thuyền nhỏ: White sau khi kể lể cái đống tàu bè đó đã chêm 1 câu " There were no large vessels built, or building". Đó là theo nhãn quan Tây nhé, còn ông muốn cãi cái đống frigate, junk của ông là cấp trung cấp đại gì thì tùy. Nó chẳng khác gì những kết luận tôi đúc ra cả.
White bảo loại larger junks và frigate. Mà không phải cứ frigate là loại thuyền nhỏ. Tàu lớn nhất của Pháp trong trận Đà Nẵng 1858 là 1 chiếc frigate 50 pháo. Tàu Anh trong các trận chiến tranh thuốc phiện cũng chỉ cỡ 30m, chiều dài ngang với các tàu hang trung thời Nguyễn Ánh.
Tôi chẳng nói nhà Nguyễn chỉ có schooner, nhưng rõ ràng những bài dịch trôi nổi trên mạng về hải quân nhà Nguyễn đã cố tình nhập nhằng khi dịch cái schooner là " chiến thuyền", hay galley thành " chiến hạm". John White xác nhận có hàng trăm thuyền galley, hàng chục thuyền schooner trong khi chỉ có " some" War-junk và 2 cái frigate. Vậy ông nghĩ tỷ lệ war-junk và frigate chiếm bao nhiêu hải quân Nguyễn????
Đây là thời điểm đã kết thúc chiến tranh lâu rồi nên sản xuất cầm chừng các loại tàu lớn là điều dễ hiểu.Các tàu lớn khi đóng mới,duy trì, vận hành rất tốn kém. Các loại tàu nhỏ,ít hoả lực dùng để đi buôn, vận chuyển, tuần tra bao giờ cũng là lựa chọn hợp lý, đến bây giờ vẫn vậy,hải quân Mỹ hay Việt vẫn vậy.
Còn ông phải làm rõ là ông muốn so sánh theo chuẩn VN hay Tây? thuyền 4-6 đại bác với thuyền 26-36 đại bác, theo chuẩn Tây nó chỉ đáng xếp vào thuyền hạng bét hoặc thậm chí unrate. Ông cứ cố cãi đòi xếp nó vào " thuyền cấp trung". Cấp trung đây là chuẩn ai đặt ra? Tây, nhà Nguyễn hay ông?
chém gió chẳng tích sự gì đâu. Dựa vào vụ John White giờ tôi ko còn tin bản dịch VN nữa, muốn nói chuyện phiền trích nguyên văn tài liệu gốc. Và đừng có dùng mấy cái nguồn vất đi kiểu " theo các học giả nước ngoài" nhưng lại ko nói là học giả nào.