Người đến Châu Đốc thường mài miệt với một trời non sông, chùa chiền, rồi viếng Miếu Bà Chúa Xứ, mà đôi khi quên mất các di tích cực kỳ giá trị khác như lăng Thoại Ngọc Hầu, nằm trong cụm di tích dưới chân núi Sam, phường Núi Sam, thị xã Châu Đốc. Người đến Châu Đốc thường mê mải mang một trời sông núi, chùa chiền, rồi viếng Miếu Bà Chúa Xứ, mà thỉnh thoảng không để ý những di tích cực kỳ trị giá khác như Công ty du lịch giá rẻ lăng Thoại Ngọc Hầu, nằm trong cụm di tích dưới chân núi Sam, phường Núi Sam, thị xã Châu Đốc. Lăng Thoại Ngọc Hầu còn gọi là Sơn Lăng, là 1 công trình kiến trúc nguyên vẹn thi thoảng hoi điển hình thời nhà Nguyễn còn lại ở đất phương Nam. Đây là một dự án bề thế, tuyệt mỹ, mang ý nghĩa về văn hóa, lịch sử, kiến trúc cao. nếu như với đến Châu Đốc, bạn đừng quên tìm đến nơi này. Sơn Lăng nằm dưới chân núi Sam, kế bên muôn vàn các di tích khác, nhưng kỳ lạ thay lại ko bao giờ ồn ào náo nhiệt như các lăng miếu khác ở đây mà luôn có 1 không khí thầm lặng, nghiêm túc, thành kính. Lăng vừa là lăng tẩm, vừa bao gồm đền thờ, thờ Nguyễn Văn Thoại, tức Thoại Ngọc Hầu, 1 vị quan triều Nguyễn, được triều đình cử vào khai phá và trấn giữ An Giang. Ông là 1 vị quan mà người Châu Đốc, An Giang dành cho sự biết ơn tột bực bởi những cống hiến vĩ đại của ông cho con người và xứ sở trong những năm tháng làm cho quan đất này. Kể về công lao của Thoại Ngọc Hầu đối với vùng đất An Giang cũng như của cả vùng Nam bộ thì cực kỳ to lớn và ko sao nhắc xiết. Ông đã tập kết lưu dân, khai sơn khẩn đất, tăng trưởng nông nghiệp. Dưới sự cai quản của Công ty du lịch giá rẻ tại hà nội ông, những vùng hoang hóa, rừng rậm ko người tiến thoái phát triển thành các vùng ruộng rẫy tốt tươi, con người tập hợp sinh sống hòa bình, phong lưu. đặc thù, công lao lớn lớn nhất của ông đối mang miền Nam là đã doanh nghiệp đào hai con kênh chiến lược là kênh Thoại Hà và kênh Vĩnh Tế, với ý nghĩa khôn cùng quan yếu trong liên lạc, thương mại thời bấy giờ. Chính vì lòng hàm ân tột độ của người dân Châu Đốc đối sở hữu ông mà Sơn Lăng luôn được người dân ở đây chăm sóc với 1 vẻ đẹp chỉn chu hãn hữu thấy. Cây cỏ được cắt tỉa tường tận, quãng sân rộng luôn quang quẻ sạch đẹp. cửa ngõ lăng qua chín bậc đá ong khôn cùng oai nghiêm. Hiện vẫn chưa rõ Sơn Lăng được vun đắp từ năm nào. Nhưng theo sách sử thì lúc người vợ thứ Trương Thị Miệt của Thoại Ngọc Hầu mất năm 1821, ông cho an táng ở đây. Rồi khi cong ty du lich gia re người vợ cả Châu Thị Tế mất vào năm 1826, ông cũng cho chôn cất tại đây và dành sẵn 1 phần đất cho mình ở giữa 2 khu chiêu tập của 2 người vợ. Vậy có thể thấy thời kì khởi dựng khu lăng mộ này đã được bắt đầu trước khi ông mệnh chung vào năm 1829. Và đây cũng chính là vùng đất cao ráo, thoáng mát, nên đã được ông chọn cho giấc ngủ nghìn thu. Qua khỏi cổng lăng là phần tuyển mộ của Thoại Ngọc Hầu cùng hai phu nhân. Tiếp theo là đền thờ ông được xây dựng cực kỳ oai nghiêm, lộng lẫy, lưng tựa vào vách núi điệp trùng, tạo dáng đền khôn xiết hùng vĩ và uy nghi, cổ kính. Trong đền trang hoàng vô cùng tinh xảo, giữa đền là tượng bán thân Thoại Ngọc Hầu cao 2m với đủ cân đai áo mão như lúc đương triều, mắt dõi ra kênh Vĩnh Tế, tạo 1 ko khí khôn cùng nghiêm trang. Trong đền còn có ti tỉ các bảo bối có giá trị khác như những bức hoành phi, liễn đối, văn bia, văn tế, các áng văn thơ hùng tráng, truyền tụng công đức các bậc tiền nhân, gợi lên 1 thời oanh liệt của thánh sư ta những năm tháng đi khai hoang mở mang lãnh thổ, để lại cho con cháu muôn đời sau. tới thăm đền Thoại Ngọc Hầu, không chỉ để cong ty du lich gia re tai ha noi chiêm ngưỡng một dự án kiến trúc điển hình dưới thời phong kiến nước ta, thưởng ngoạn không khí êm ả, thăng bình, mà còn là để biểu thị lòng thành kính đối sở hữu các bậc tiền nhân thuở trước.
