MA TRẬN (Bài được NIZ viết dựa trên The Matrix Trilogy, Animatrix và tham khảo 1 số nguồn tư liệu nước ngoài. Vui lòng ghi nguồn nếu bạn copy sang nơi nào khác.) SPOILER WARNING! 1. Giới thiệu Rõ ràng là không thể tìm được một người mê phim mà chưa từng xem qua The Matrix. Nhưng bài viết này không phải review về trilogy quá nổi tiếng này mà nó mang lại 1 cái nhìn tổng quan hơn về Ma Trận cũng như những concept của nó. 2. Ma Trận là gì? Về cột mốc thời gian mời bạn xem thêm mục 7: Mạch thời gian. Khi đó con người đã bị đánh bại bởi AI (trí thông minh nhân tạo); chúng nuôi, cấy loài người như chúng ta trồng cây, chăn lợn. Theo như phim lý giải thì từ khi 1 cá nhân được sinh ra cho đến khi chết, người đó tạo ra 1 năng lượng nội tại rất lớn bởi sự hoạt động cơ thể. Máy móc dùng năng lượng này để tồn tại vì mặt trời đã bị che khuất hoàn toàn (xem thêm nguyên nhân ở Mạch thời gian). Ma trận là 1 hệ thống được The Architect (Kiến trúc sư) tạo ra để cấy vào đầu óc con người-pin, làm cho cơ thể con người hoạt động mạnh mẽ dù là trong giấc ngủ thiên thu của họ và tạo ra năng lượng tối đa. Những gì mà ta nghĩ rằng thực tại thật ra chỉ là những gì xảy ra trong đầu khi thực tế ta đang ngủ trong “cánh đồng” khổng lồ với tỉ tỉ pin-người. Ăn, ngủ, làm việc, đi chơi, chạy nhảy, vui buồn... chỉ là những trạng thái (State of Mind) của Ma Trận cấy vào đầu óc con người. Nói thêm về Ma Trận, nó có hai phiên bản như trong tập 1 đã được Morpheus nhắc đến. Ma Trận phiên bản 1 là một thế giới trong mơ, nơi con người chỉ biết đến hạnh phúc, nhưng nó đã thất bại. Nhờ sự giúp đỡ của The Oracle (Nhà Tiên Tri) thì The Architect đã nhận ra chỉ hạnh phúc là không đủ, con người khác máy móc là chúng ta có đủ những cảm xúc hỷ, nộ, ái, ố. Từ đó Ma Trận thứ hai đã được thiết kế thành công. Nhưng mục đích của Ma Trận không đơn giản chỉ là vậy. Những gì tớ đã nói ở trên cũng chỉ là 1 trong những giả thiết đơn giản nhất và cũng được người xem dễ chấp nhận nhất. Có khi: - Ma Trận là cuộc thi tài giữa những tay lập trình? - Ma Trận là nơi máy móc nhồi nhét thứ gọi là “Cơ hội” và “Hy vọng” vào 1 thế giới chỉ có bits và pieces, phải chăng đó là lý do nó giữ loài người sống? - Hay có khi Ma Trận chỉ là một chương trình tưởng tượng của máy móc tạo ra sau khi thất thủ trong cuộc chiến với loài người, để gặm nhấm nỗi đau? .....Bla bla bla... 3. Các sự vật/sự kiện đặc biệt - The Nebuchadnezzar (Neb) Ở tập 1, khi Neo được giới thiệu với thủy thủ đoàn, ta có thể thấy trên thân tàu có dòng chữ Mark III The Nebuchadnezzar Made in USA Year 2060 Được chế tạo năm 2060 ở Mĩ và sau này chỉ huy bởi Morpheus. Nguyên gốc là tên của 1 vị vua kiệt xuất trong lịch sử, vua của Vương triều Chaldean xứ Babylon, trị vì từ khoảng 605 TCN đến 562 TCN. Ông cũng được ghi nhận là người hay bị những cơn ác mộng hành hạ. - Matrix Code: những dòng chữ màu xanh là 1 phần gắn với Matrix Trilogy. Được kết hợp từ chữ La Mã, Katakana của Nhật và chữ số Ả Rập, Matrix Code diễn giải môi trường thực tại ảo trong Ma Trận lên màn hình, trong thế giới Ma Trận chỉ có 2 người nhìn vạn vật dưới Matrix Code là Neo (sau khi trở thành The One) và Merovingian. - Déjà Vu: xảy ra trong Ma Trận khi Ma Trận có sự thay đổi bất ngờ về mặt cấu trúc. - The Headjack: cổng kết nối để đi vào Ma Trận (những cái kén người của lũ máy móc cũng sử dụng headjack thế này).Về nguyên lý hoạt động thì trong Matrix Trilogy không nhắc tới, nhưng ta có thể hiểu rằng: cái headjack này có 1 bộ nhớ đệm (buffer), nó lưu trữ các hình ảnh phản chiếu của chủ thể (RSI - Residual self-image) hay nó còn gọi dân dã là Avatar (phim Avatar lấy ý tưởng này). Một điều chắc chắn nữa là nó hoạt động thông qua các xung điện-từ (chính vì thế nên lúc ở tập 1, khi Neo chưa trở lại tàu Neb thì không thể dùng EMP để diệt lũ Sentinel nếu không kết nối với Neo trong Ma Trận cũng bị đứt.) - Battle of Zion: trận chiến lịch sử và kinh điển nhất trong The Matrix cũng như của dòng phim Sci-fi. Trận hỗn chiến giữa 250,000 Sentinel vs 350 APU (Máy bọc thép cá nhân) + 5000 bộ binh tại bãi đáp tàu ở thành phố Zion kéo dài vẻn vẹn 14 phút nhưng tiêu tốn đến 40 triệu $. - Exile: ám chỉ những chương trình cũ kĩ, lỗi thời đã bị thay thế bởi các chương trình mới hiệu quả hơn nhưng chúng không muốn quay về The Source mà sống/trốn vất vưởng trong Ma Trận. Một khi chúng còn hoạt động chức năng thì không có gì to tát, nhưng đôi khi hoạt động sai lệch và chúng gây ra những hiện tượng bất thường được con người ghi nhận như: ma quỷ, thiên thần, ma cà rồng, người ngoài hành tinh...Để tồn tại trong Ma Trận, chúng phải nhờ đến Merovingian, hắn kiểm soát The Trainman - chương trình kiểm soát huyết mạch duy nhất giữa Machine World và Ma Trận. Cô bé Sati là Exile cuối cùng còn sống trong Ma Trận, sau khi những Exile còn lại đều đã bị Smith tiêu diệt hết. Một số ví dụ về Exile như Abel (tay chân của Merovingian) có hình dạng của người sói, Cain mang hình dạng ma cà rồng, Seraph có hình dạng của 1 thiên thần không cánh, Keymaker, cô bé Sati (Weather Designer) Twins, Persephone... - Bluepill vs.Redpill: Bluepill tượng trưng cho những người không nhận thức được bản chất thật của Ma Trận, chúng vốn được dùng để giúp duy trì kết nối của cơ thể và trí não của người với nhà máy điện (Power plant) của lũ máy móc. Còn Redpill thì thực chất là 1 chương trình dò tìm sóng não của người uống trong Ma Trận và gửi lệnh tắt kết nối của kén. Từ đó giúp những người ở ngoài Ma Trận tìm thấy vị trí kén và giải cứu. Theo 1 quy luật bất thành văn, Morpheus chỉ cứu những người trẻ hơn 18 tuổi (Neo là ngoại lệ duy nhất) vì những người đã sống quá lâu trong Ma Trận khi nhận biết được sự thật có thể bị sốc và chấn thương. - Self-substantiation: xem thêm The Kid trong mục 5. - Con số 101: + Số nhà của Neo trong Ma Trận. + Số tầng nơi Neo gặp Merovingian lần đầu tiên. + Cảnh rượt đuổi ở phần 2 trên đường cao tốc 101. + Được sơn trên tường, nơi Neo nói chuyện với The Oracle. + 101 là số nhị phân của 5 (tính cả 0 thì là số thứ 6) - Neo là The One thứ sáu. ...... - Số Pi (3.14..) + Smith rạch chữ Pi lên tay mình. + Neo và Trinity có 314 giây để đến gặp The Architect. 4. Các địa điểm trong Ma Trận - Zion: Thành phố nằm sâu trong lòng đất, gần lõi Trái Đất, nơi có sức nóng khủng khiếp. Đây là thành phố cuối cùng của loài người. Tại thời điểm tập The Matrix Reloaded thì Zion có khoảng 250,000 dân. - Mainframe (hay còn gọi là The Source): nguồn máy chủ. Nằm trong Ma Trận. Là nơi gặp gỡ của các The One với The Architect. Là nơi các chương trình cũ kĩ, hư hỏng trong Ma Trận được thu về và thay thế bằng các chương trình khác tân tiến hơn. - Machine City: ngày xưa khi máy móc bắt đầu làm phản, chúng rút lui khỏi các thành phố lớn và tập trung lại ở Trung Đông để thành lập khu tự trị có tên Zero One, ngày nay trở thành Machine City. 5. Các nhân vật đặc biệt - The Architect: Kiến trúc sư - chương trình thiết kế ra Ma Trận. Phiên bản đầu tiên thất bại và phải nhờ đến sự giúp đỡ của The Oracle mới thành công ở phiên bản thứ hai. - The Oracle: Nhà Tiên Tri - là 1 chương trình máy tính được tạo ra để phân tích, nghiên cứu tâm lý của con người nhắm giúp đỡ The Architect xây dựng nên 1 Ma Trận hoàn chỉnh. Nếu như The Architect được ví như cha của Ma Trận thì The Oracle có vai trò như người mẹ vậy. Vì là một “programm” nên dĩ nhiên nó chỉ tiên đoán được tương lai của các “programm” khác. The Oracle cũng đã đưa ra lời sấm truyền (The Prophecy) về sự xuất hiện của The One. Sự đúng đắn của lời sấm truyền mời bạn đọc tiếp ở phần tiếp theo. - Agent: Một chương trình của Ma Trận được tạo ra ban đầu với 2 mục đích: một là xử lí các Exile (các chương trình đã cũ và không còn cần thiết với Ma Trận nữa), hai là tiêu diệt các cá nhân có nguy cơ biết về sự thật của Ma Trận và làm tổn hại đến nó. Hoặc có thể nói nhiệm vụ duy nhất của nó là: Tìm và Diệt bất cứ những ai định khai thác lỗ hổng của Ma Trận. Vì vậy nên Agent có một vài khả năng đặc biệt như là: thay đổi trọng lực (nhảy cao này nọ - nhưng không bay được trừ Smith trong trận chiến cuối cùng với Neo), tốc độ đủ nhanh để tránh đạn từ các loại súng hạng nhẹ.... Hay đặc biệt nhất là: biến bất kì một cá nhân nào đang kết nối với Ma Trận thành chính nó. Những Agent đầu tiên đó là Smith, Brown và Jones, sau khi Neo trở thành The One thì Ma Trận đã nâng cấp Brown và Jones thành Jackson, Johnson và Thompson. Nói đến Agent là ta nói đến (Agent) Smith, kẻ nguy hiểm nhất trong số các Agent, nhân vật phản diện chính của Ma Trận. Smith được ví như đối nghịch, như một phiên bản âm tính của Neo. The Oracle đã nói, Smith = Neo hay nói cách khác, muốn tiêu diệt Smith, Neo phải phá vỡ sự cân bằng của phương trình này. Với nhiệm vụ Tìm & Diệt của mình, Smith mang trong mình sự căm ghét con người đến mức cực điểm mà sau đó khi không còn kết nối khỏi Ma Trận, tham vọng của hắn là phá hủy hết thảy mọi thứ: cả con người lẫn máy móc. Smith cũng là chỉ huy của các Agent và là kẻ có khả năng huy động Sentinel đi tiêu diệt con người trong thế giới thật. Sau khi bị Neo tiêu diệt, hắn đã trở lại với nhiều sự thay đổi: Một, hắn tự gọi mình là Smith chứ không còn là Agent Smith ngày nào. Hai, hắn không còn kết nối với Ma Trận vì vậy không còn khả năng nhập vào bất cứ người nào đang ngủ trong Ma Trận nhưng bù lại, giờ hắn nhân bản và lây lan bằng cách chạm vào đối phương, cứ thế và cứ thể, như nguyên lí hoạt động của 1 con virus. Ba, hắn có thể nhân bản cả với những người đã uống Redpill khi họ xâm nhập vào Ma Trận sau đó kiểm soát cơ thể họ khi họ trở lại thế giới thật (Bane), điều mà không Agent nào có thể làm được! Bốn, Smith trở nên "người" hơn, với những toan tính, mục đích đậm dấu ấn cá nhân. Smith bắt đầu sao chép mình lên toàn bộ người dân của Ma Trận, đặc biệt là với The Oracle, sau đó hắn đã trở nên cực kì mạnh và có khả năng nhìn thấy tương lai của bà. Ở trận chiến cuối cùng, Neo đánh với 1 mình tên Smith/Oracle này, vì hắn đã nhìn thấy tương lai rằng mình sẽ thắng không cần đến các Smith khác. Neo đã để Smith "absorb" mình, chỉ có một điều: quá trình đó không phải một chiều. Phương trình bất cân bằng! Người cuối cùng trong Ma Trận đã trở thành Smith, nhiệm vụ của hắn hoàn thành, dấu chấm hết cho Smith! - Merovingian: 1 trong những chương trình nguy hiểm và cổ xưa nhất trong Ma Trận. Vốn dĩ như bao kẻ quyền lực khác, khao khát của Merovingian là thêm nhiều quyền lực nữa. Hắn đã bị vợ là Persefone phản bội để giúp Neo giải thoát The Keymaker. - The Keymaker (Thợ làm khóa): cũng là 1 phần, 1 chương trình của Ma Trận, là người có thể mở lối vào Ma Trận mà không cần qua điện thoại. - Twins: hai con ma song sinh - vệ sĩ của Merovingian, có nhiệm vụ canh giữ thợ làm khóa. - Deus Ex Machina (Machine God): giao diện chính của Machine City, có hình mặt người tạo nên từ hàng triệu con bọ máy. - The Kid: người duy nhất trong Ma Trận nhận thức được bản chất thật của Ma Trận mà không cần Redpill, cũng là người duy nhất trong Zion đã từng sống trong Ma Trận mà chưa uống Redpill. Được Neo thông báo là lũ máy móc đã biết về việc này, thằng nhóc đã nhảy từ trên nóc nhà trường xuống chết để thoát khỏi Ma Trận. <~ Việc này được gọi là Self-substantiation, chỉ những người sống Ma Trận nhận thức/thoát khỏi được Ma Trận mà không cần sự giúp đỡ từ bên ngoài. 6. The One & The Prophecy (Đấng cứu thế và lời sấm truyền) The One là 1 lỗ hổng của Ma Trận, rằng đó là hệ quả của phương trình bất cân bằng, do lỗi thiết kế không thể tránh khỏi, như The Architect đã nói: "Your life is the sum of a remainder of an unbalanced equation inherent to the programming of the Matrix. You are the eventuality of an anomaly." Sự sai sót này không thể sửa chữa được, The Architect biết điều đó, nhưng ông ta cũng biết nó có thể kiểm soát được. Trước Neo đã từng có 5 The One, làm y hệt những gì anh đang làm để cứu loài người, nhưng kết cục thì chỉ có một: Zion bị tiêu diệt, tiếp đó 23 người mới được chọn để xây dựng lại Zion mới và Ma Trận được khởi động (reload) như ban đầu. Các bạn sẽ thắc mắc, The Oracle là 1 chương trình thuộc Ma Trận, vậy tại sao bà ta lại giúp Neo và giúp con người. Neo cũng đã hỏi như vậy nhưng bà ta không trả lời. Bởi vì The Oracle, The Prophecy, The Keymaker... tất cả chỉ là dối trá, tất cả chỉ là do Ma Trận dựng lên để kiểm soát lỗ hổng của chính nó: The One. Nói 1 cách chính xác hơn, lời sấm truyền chỉ là 1 hình thái thể hiện sự kiểm soát của Ma Trận. Nó có nghĩa là: đến 1 lúc phát sinh lỗi trong Ma Trận đó là xuất hiện The One, dù tài năng, giỏi giang cỡ nào thì rồi cũng phải tìm đến The Oracle, nghe lời sấm truyền và trở về The Souce, xóa bỏ mọi kí ức và khởi động lại Ma Trận. Một vòng lặp (Loop) bất tận! Trải qua hàng nhiều thế kỉ chiến tranh nhưng The Prophecy vẫn giữ được niềm tin là vì sao? Bởi vì những The One phải lựa chọn khi ở Mainframe: hoặc là kết cục như ở trên hoặc là loài người sẽ bị tiêu diệt. Họ đều phải chọn điều mà Ma Trận đã biết trước: điều số 1. Sau đó họ sẽ bị xóa kí ức/lập trình lại. Ở đây chỉ có 1 điểm khác duy nhất giữa Neo và 5 (???) The One trước đó là: tình yêu với Trinity. 7. Mạch thời gian: 2010 ~> 2060: Con người chế tạo thành công người máy có đủ AI (Trí tuệ nhân tạo) để phục vụ ở nhà và công trường lao động. 2060: tàu Nebuchadnezzar, sau này được chỉ huy bởi Morpheus, được khởi công ở Mĩ. 2075: các chương trình và robot bắt đầu có biểu hiện chống lại con người. 2077: trường hợp người máy chống lại chủ đầu tiên được ghi nhận, robot quản gia B166ER giết chết hai người khiến dòng B166ER bị loại bỏ và tạo nên làn sóng bài chủ nghĩa nhân tạo. 2080 ~> 2085: Bạo động và nổi loạn chống lại robot làm chúng phải rút lui khỏi các thành phố lớn và tạo dựng 1 căn cứ riêng của mình có tên Zero One ở Trung Đông. 2085 ~> 2095: Zero One bành trướng, liên tục chế tạo mới các siêu phương tiện, máy móc và vũ khí. Chúng tạo ra các AI tiên tiến hơn và tiêu diệt nền kinh tế của nhiều nước. 2096: Liên Hợp Quốc phủ nhận chủ quyền của robot ở Zero One. Sự cấm vận kinh tế sau đó đã dẫn đến chiến tranh. 2097: Zero One sống sót sau vụ tấn công hạt nhân. Chúng miễn nhiễm với sức nóng, phóng xạ và có thể thay thế dễ dàng. Chúng bắt đầu phản công lại con người. 2098: Từng thành phố gục ngã dưới sức mạnh của máy móc, chỉ huy quân đội trong lúc tuyệt vọng đã dự định chặn nguồn năng lượng chính của lũ robot: mặt trời. Kế hoạch là phá hủy bầu khí quyển và phun đầy khói đen để che lấp mặt trời, nhưng nó vẫn không thể ngăn được chúng. 2099: Robot đánh gục quân đội loài người, dùng con người làm thí nghiệm và đã quyết định năng lượng điện-sinh học có thể thay thế tốt năng lượng mặt trời 2100: The Architect (Kiến trúc sư) tạo ra Ma Trận đầu tiên, một thế giới hoàn hảo, nhưng đã thất bại. 2101: The Architect (Kiến trúc sư) tạo ra Ma Trận thứ hai, một thế giới gần như trong mơ ở thời điểm cuối thế kỉ 20, để kéo dài tuổi thọ của những cục pin-người. Cũng thất bại. The Oracle (Nhà Tiên Tri) được tạo ra để nghiên cứu tâm lý con người và đã giải quyết thành công. Ma Trận đã được cài đặt hoàn chỉnh! 2105: The One (Người số 1) đầu tiên, bị giam giữ trong Ma Trận và học cách điều khiển thế giới bằng tư tưởng. Tìm kiếm nơi trú ẩn ở thành trì cuối cùng của loài người: Zion. 2105-2150: Quân kháng chiến Zion được thành lập dù The One đã chết trước đó vì lý do không rõ. The Architect nhận ra hậu quả của phương trình không cân bằng ở phiên bản cuối của Ma Trận, và đưa ra lời Sấm Truyền về sự trở lại của The One thông qua giúp đỡ của Oracle. 2199: The One số hai được giải thoát khỏi Ma Trận 2200: Lũ máy móc bắt đầu đào bới để tìm Zion. The One (số hai) được dẫn đến gặp The Architect và được đưa ra các lựa chọn: Trở lại The Source (Nguồn cội) hoặc hủy diệt toàn bộ loài người. The One chọn cách thứ nhất. Zion bị tiêu diệt hoàn toàn. The One chọn 23 người từ Ma Trận và bắt đầu xây dựng lại Zion. Ma Trận trở lại. 2299: The One số ba được giải thoát khỏi Ma Trận. 2300: Lũ máy móc bắt đầu đào bới để tìm Zion. The One (số ba) được dẫn đến gặp The Architect và được đưa ra các lựa chọn: Trở lại The Source (Nguồn cội) hoặc hủy diệt toàn bộ loài người. The One (số ba) chọn cách thứ nhất. Zion bị tiêu diệt hoàn toàn. The One chọn 23 người từ Ma Trận và bắt đầu xây dựng lại Zion. Ma Trận trở lại. 2399: The One số bốn được giải thoát khỏi Ma Trận. 2400: Lũ máy móc bắt đầu đào bới để tìm Zion. The One (số bốn) được dẫn đến gặp The Architect và được đưa ra các lựa chọn: Trở lại The Source (Nguồn cội) hoặc hủy diệt toàn bộ loài người. The One (số bốn) chọn cách thứ nhất. Zion bị tiêu diệt hoàn toàn. The One chọn 23 người từ Ma Trận và bắt đầu xây dựng lại Zion. Ma Trận trở lại. 2499: The One số năm được giải thoát khỏi Ma Trận.. 2500: Lũ máy móc bắt đầu đào bới để tìm Zion. The One (số năm) được dẫn đến gặp The Architect và được đưa ra các lựa chọn: Trở lại The Source (Nguồn cội) hoặc hủy diệt toàn bộ loài người. The One (số năm) chọn cách thứ nhất. Zion bị tiêu diệt hoàn toàn. The One chọn 23 người từ Ma Trận và bắt đầu xây dựng lại Zion. Ma Trận trở lại. 2561: Morpheus được sinh ra trong ma trận; được giải thoát khi còn bé. 2567: Trinity được sinh ra trong ma trận; được giải thoát khi còn bé. 2575: The Oracle sấm truyền rằng Morpheus sẽ tìm ra sự xuất hiện tiếp theo của The One. 2599: Trinity và Morpheus tìm ra Neo, một Hacker trong Ma Trận. Họ giải thoát cho anh và bắt đầu trận chiến với mật vụ Smith, một chương trình được thiết kế để tiêu diệt những người tìm ra lỗ hổng của Ma Trận. Neo dự định xóa bỏ Smith, thay vào đó sẽ tạo ra 1 con virus. 2600: The Osiris, một con tàu khác của quân kháng chiến, phát hiện ra 1 cỗ máy đang khoan sát ngay trên Zion. Các thành viên trên tàu gửi thông báo tới Zion ngay trước khi nó bị tiêu diệt. 2600: Giờ sống ở Zion cùng quân phản loạn chống lại lũ máy móc, Neo gặp gỡ The Architect. The One (số sáu) chọn quay lại Ma Trận, và trong thế giới thực anh tìm ra sức mạnh tuyệt đối của The One. Virus Smith là một mối đe dọa chiếm lấy Ma Trận. Lũ máy móc tấn công Zion. Neo đi đến thành phố của lũ máy móc và đề nghị tiêu diệt virus Smith để đổi lấy hòa bình. Anh thành công. 8. Neo là Human, Machine hay Cyborg? Trong phim Neo được mô tả như một con người, một hacker sống trong Ma Trận - nhưng chưa chắc Neo đã là NGƯỜI. Ví dụ như Persefone, vợ của Merovingian, người môi giới quyền lực của Ma Trận. Persefone hành xử như người (human-like) nhưng cô ta chỉ là 1 chương trình máy tính. Tớ vốn tự hỏi: làm sao mà 1 chương trình máy tính (programm) như The Oracle có thể tiên tri tương lai của những sự kiện mang tính non-programm như: Morpheus sẽ tìm thấy The One (Neo), rằng Trinity sẽ yêu The One.... - Giả thiết 1: mọi quyết định đều đã được "lập trình sẵn" hay nói cách khác là nó đã được cấy rất sâu/rất lâu vào đầu óc con người. Tức là Neo/Trinity/Morpheus... tất cả chỉ là máy móc. Như Oracle đã nói: "We can never see past the choices we don't understand." (Chúng ta ko thể tiên đoán được những quyết định mà mình không hiểu.) hay như Merovingian: "Choice doesn't matter anyway, because soon the why and the reason are gone, the only truth is Cause and effect" (Quyết định thế nào không quan trọng, bởi vì sớm rồi những lý do cũng sẽ đi vào quên lãng, những gì có thật chỉ là Nguyên nhân và Hệ quả.) Oracle nói với Neo: "You didn't come here to make the choice, you've already made it". (Cậu không đến đây để quyết định, vì cậu vốn đã quyết định rồi.) - Giả thiết 2: con người vốn đã bị hướng/đưa vào khuôn khổ của những quyết định mang lại kết quả như ý mình mong muốn. Lũ máy móc đã dùng The Oracle nghiên cứu tâm lý của con người 1 thời gian dài nên chúng hiểu trong từng trường hợp, chúng ta nghĩ gì, và quyết định gì. Merovingian: "You are here because you were sent here, you were told to come here and you obeyed. It is, of course, the way of all things...It is the only real truth...Action - Reaction. Cause and effect." (Cậu ở đây vì cậu được gửi đến đây, cậu được bảo phải đến đây và cậu nghe lời. Đó dĩ nhiên là cách mọi chuyện diễn ra. Chỉ có 1 thứ duy nhất có thật là Hành động - Phản ứng. Nguyên nhân và hệ quả.) Như khi Neo gặp The Oracle ở tập 1, làm sao 1 chương trình máy tính có thể dự đoán được rằng Neo sẽ làm vỡ lọ hoa, có 1 điều khá chắc chắn là bà ta sẽ phải hướng cho Neo theo hành động ấy bằng cách phủ đầu trước: "And don't worry about the vase." - Giả thiết 3: Neo là nửa người/nửa máy. Smith nói với Neo: "It is purpose that created us... that guides us,... defines... us. Without purpose, we would not exist. We're here because of you, Mr. Anderson, we're here to take from you what you tried to take from us. Purpose." Neo: "Felt like dying." Xuyên suốt các tập phim, các nhân vật, hay nói đúng hơn là các chương trình con của Ma Trận đều nhắc đi nhắc lại về mục đích, về nhiệm vụ khi chúng được tạo ra. Lúc Neo suýt bị Smith nhân bản sau khi gặp The Oracle ở phần 2, anh cảm thấy có 1 mối liên kết kì lạ, phải chăng Neo cũng được tạo ra vì 1 một mục đích/một nhiệm vụ? Khi xóa nó đi anh cảm thấy như mình đang chết dần. Giả thiết này cũng giải thích tại sao những The One trước kia không nhớ về những chuyện xảy ra ở mainframe. Kí ức của họ đã bị xóa và lập trình lại. Hay như ở phần 2, Neo đã chặn được lũ Sentinel và bị ngất. Có lẽ Neo đã tạo ra EMP (Xung điện từ) và nó đã làm chính Neo cũng bị sốc? Vì Neo là machine-like hoặc nửa người nửa máy (Cyborg/Android) ? Có thể phần máy móc đó chỉ sau khi gặp The Oracle (hoặc The Smith?) mới được kích hoạt? Dù vậy sâu thẳm trong tôi vẫn có 1 niềm tin rằng Neo - The One thứ sáu là 1 con người. 11. Neo và sự lập trình lại/nâng cấp thông qua "đường miệng"? - Là khi Morpheus cho Neo uống viên thuốc đỏ. - Là khi The Oracle mời Neo ăn bánh quy. - Là khi Trinity hôn Neo và kéo anh lại từ cõi chết, Neo chính thức trở thành Neo từ đây. - Là khi The Oracle đưa Neo viên kẹo. - Là khi được Persefone hôn. 12. Merovingian Giới thiệu sơ qua về nhân vật này mời bạn đọc lại ở mục 5. Vấn đề chúng ta nói đến ở đây là liệu Merovingian có phải từng là một The One? - Persefone nói với Neo rằng: “(The Merovingian) He was like you.” "I want you to kiss me as if you were kissing [Trinity]" - Hình mẫu của Merovingian và Persefone làm chúng ta nhớ đến Neo và Trinity. Lúc ở phòng ăn, Merovingian ngồi đối diện Neo còn Persefone ngồi đối diện Trinity. - Merovingian ăn tối ở tầng 101, phòng của Neo trên tàu Neb cũng là 101. - Merovingian có khả năng lập trình lại Ma Trận, hắn tự nhận mình là 1 Hacker - nghề của Neo trong Ma Trận. - Merovingian và Neo là 2 người duy nhất nhìn nhận sự vật bằng Matrix Code, vạn vật lúc này chỉ còn là những bit và piece. - Merovingian nói với Neo: "Mark my words, boy" - nghĩa là “Ta đã từng là The One, người mới ạ?” - Bởi vì Merovingian và Persefone là 1 chương trình nên giả thiết này có vẻ phù hợp với giả thiết Neo cũng chỉ là máy móc? Dù sao tớ cũng không tin vào giả thiết này lắm vì có quá nhiều dữ kiện chống lại điều này. 13. Ma trận trong ma trận (Matrix-within-a-Matrix) Ở đây chúng ta có tất cả 3 giả thiết: Zion là có thật, Zion vốn dĩ không phải là Zion và Zion không có thật. Không hề có giả thiết nào được chứng minh/bác bỏ 1 cách hoàn toàn, ta hãy tự tìm cho mình những lý giải như ta mong muốn. 13a. Zion có thật: Một vấn đề khá là nghiêm trọng. Ví dụ như thế giới chúng ta đang sống, liệu đó có phải thế giới “thật” không? Liệu ta có chứng minh được nó là “thật” không? Không! Ta chỉ có thể chứng minh một khi ta nhận thức được còn có 1 tầng thế giới ở trên nữa! Vậy nên Zion có thật hay không ta chỉ có thể giả thiết và đưa ra 1 số luận điểm hợp lý chứ không thể khẳng định 100%. Zion là có thật vì: - Chúng ta là con người, là human-being. - Nếu không, plot sẽ trở nên cực kì phức tạp! - Đây là 1 cuộc tranh cãi bất tận ở các forum nước ngoài. Có câu nói khá đúng: nếu như Zion là có thật thì nó cũng được diễn giải theo 1 cách bất hợp lý, còn nếu Zion là giả thì nó cũng rất lý thú. - Nếu như Zion là 1 phần của Ma Trận, vậy tại sao không đơn giản là unplug từng người một trong đó mà phải đánh nhau đến cả trăm năm? Tại sao phải cần mật mã để đi vào Zion mainframe? Tại sao họ không thoát khỏi Zion như họ đã từng thoát khỏi Ma Trận trước đó? Có phải vì họ cần 1 The One mới, người sẽ giải cứu họ khỏi đây như đã từng có The One cứu họ khỏi Ma Trận? - Lời sấm truyền để làm cái quái gì? - Khi được phỏng vấn, Keenu Reaves đã nói: “I think that Zion is Zion” - Zion là thật vì Ma Trận đã cố tình để cho những con người ở đây sống sót đề phòng trường hợp hệ thống Ma Trận sụp đổ, kéo theo tất cả những con người trong đó cũng chết theo? - Joe Silver - nhà sản xuất của The Matrix đã nói: trận chiến lớn ở Zion, kéo dài 14 phút, ngốn hết 40 triệu $ là cảnh phức tạp nhất trong 3 phần. Một thế giới ảo có đáng thế không? 13b. Zion vốn không phải Zion: Tức là sau khi gặp The Architect, Neo không trở về Zion mà trở về 1 Zion “ảo” (nằm trong Ma Trận). Nguyên lý ở đây cũng hệt như ở Star Trek và Alice in Wonderland, một khi bạn đã bước vào 1 thế giới ảo giống hệt như thật, bạn sẽ không biết mình đã thoát ra khỏi nó hay chưa. - Sau khi trở về Zion sau khi gặp The Architect ở cuối phần 2, Neo đã nói: “Something’s different” - Tất cả sự việc sau khi gặp The Architect đều là mộng mị của Neo, rằng Neo đã lựa chọn quay lại The Source, rằng mọi thứ sẽ bắt đầu lại. 13c. Zion không có thật, nó chỉ là một phần của Ma Trận! - Việc Smith đột nhập vào Zion thông qua xác của Bane. - Cảnh Neo gặp The Architect ở Mainframe, có hàng trăm màn hình nhỏ tái hiện lại cuộc sống của Neo trong Ma Trận, nếu như trong đó có cảnh Neo sống ở Zion thì đó là 1 chứng minh rõ nét cho thấy Zion là 1 phần của Ma Trận (hiện ngồi nhìn toét cả mắt mà chưa thấy). - Chi tiết cái thìa: ở phần 1 ngay trước khi gặp The Oracle, Neo đã nói chuyện với 1 đứa trẻ mồ côi, người có khả năng bẻ cong chiếc thìa. Đến phần 2, trước khi Neo rời khỏi Zion, thằng nhóc đã thông qua người khác để gửi cho Neo cái thìa ấy. Vậy nó có nghĩa là sao? Có thể nó đơn giản là 1 lời chào: “Này Neo, em cũng thoát ra khỏi Ma Trận rồi đấy” và cảnh báo Neo đang để thế giới thật lại sau lưng mình? Một điều đáng chú ý nữa là sự đối lập giữa chiếc thìa mới tinh ở trong Ma Trận và chiếc thìa cũ kĩ mà Neo được tặng. Cộng với câu nói của thằng nhóc: "I'm sorry...I just have to give something to Neo...[The orphan] made me swear to get it to you before you left. He said you'd understand." và việc cứu thoát Neo khỏi bị Bane ám sát cho thấy chiếc thìa này mang 1 ý nghĩa sâu xa nào đó.... - Tại sao lũ máy móc không sử dụng bom chống lại tàu của Zion ngay từ đầu? Không sử dụng những vũ khí đặc biệt nguy hiểm để xử lí Zion ngay từ đầu? Phải chăng là khi đó chúng vẫn tự tin rằng Zion vẫn nằm trong tầm kiểm soát, rằng chúng vẫn còn thời gian? - Một điểm thú vị khác là giả thiết Zion không có thật khớp hoàn toàn với concept Bẫy-trong-bẫy. Smith đã nói: “Con người định nghĩa thực tại dựa trên sự khổ sở và chịu đựng.” Zion không phải là nơi cực kì nguy hiểm và khổ sở sao? Cuộc sống càng nguy hiểm, càng nhiều biến cố không phải bạn càng thấy thật hơn 1 cuộc sống bình lặng đều đều sao? Liệu Zion chỉ là “1 cái thực tại ảo” khác dành cho những người không thích “thực tại” của Ma Trận? Mù đã là tệ hại, vậy cái gì còn tệ hơn cả mù? Chẳng phải Ma Trận phiên bản 1 thất bại vì đã dựng lên 1 thế giới quá hoàn hảo sao, Ma Trận trong Ma Trận, bẫy trong bẫy...cũng có gì khó hiểu? Những kẻ phản loạn chống lại Ma Trận, nơi mà mọi quyết định đều đã được định trước, tính toán trước, nhưng thử xem, ở Zion họ cũng có khác gì khi phải dựa vào The Oracle và The Prophecy? 14. Twists & Mysteries Có thể nói Matrix 3 đã phá hủy hoàn toàn những điều tuyệt vời đã được xây dựng nên ở phần 1 và 2 khi chỉ có hành động và hoàn toàn không giải thích/cho ta biết thêm một điều mới nào. Trừ một vài major twist như tớ đã trình bày ở trên như về Neo, Zion, chiếc thìa...ta sẽ bàn thêm về 1 số điều lý thú nữa. - Nếu như Neo không đến gặp The Architect thì chuyện gì sẽ xảy ra ở phần 3? Có lẽ không có nhiều khác biệt, virus Smith lây lan với tốc độ chóng mặt, sớm muộn thì Neo cũng phải đến gặp Deus Ex Machina - The Machine God. - Tại sao các anh nhà ta toàn mặc áo da & kính râm? <~ trông cho ngầu lol - Anh em nhà Wachowski đã nói cái tên Trinity được lựa chọn rất kĩ, nhưng quả thật tớ không thấy được nhiều điều ngoại trừ vài chi tiết liên quan đến tôn giáo. - Neo có thực sự chết ở cuối phim? - Ma Trận mới có còn con người nào không? ...................................................... 15. Plothole The Matrix không có nhiều plothole, có lẽ vì nhiều giả thiết ta vẫn chưa thể chắc chắn là nó đúng hay sai 100%. Có 1 thứ mà tớ thấy vô lý nhất là về chuyện pin-người. Cứ coi như là con người sẵn sàng/tìm ra cách để che mặt trời nhằm đánh bại máy móc. Vậy mà sau 100 năm chúng không tìm cách để khôi phục lại như cũ? Có thể là vì chúng cố tình để như vậy để buộc quân kháng chiến sống dưới lòng đất? Thêm nữa, dù biết đây là phim viễn tưởng, nhưng chi tiết dùng năng lượng điện-sinh học để làm nguồn năng lượng nó hết sức...củ chuối khi xét đến khía cạnh vật lý: thực phẩm cho người (Trái Đất giờ là 1 hành tinh chết), phải tạo oxy cho 1 cánh đồng nuôi trồng tỉ tỉ người (do không còn mặt trời), năng lượng chạy cái kén...Điện-sinh học do người sản xuất ra có đủ bù lại không? Năng lượng gió, năng lượng phóng xạ... đâu sao không dùng?
thanks bạn bài viết, trước giờ mình coi Matrix dòng dòng mãi mà có mấy cái còn chưa thông hết nè, nhất là vụ Neo là người hay là gì nữa
hix, đọc xong đau hết cả đầu vì chả hiểu gì :( film này nói thật mình xem chỉ để ý mấy đoạn võ thuật chứ cũng chả hiểu mấy :)
Xem phim rồi + đọc thêm diễn giải mà cậu kêu vẫn ko hiểu gì thì @@@ Mà xem Matrix mà chỉ để ý hành động thì mới thấy được 50% cái hay thôi...
phim này coi hồi đó chả biết cái hang thỏ là gì, mới đầu vô tự nhiên tùm lum tà là thời gian, thực ảo lẫn lộn cái khúc có cảnh người máy nuôi 1 đám người là bắt đầu ngu rồi, chắc tuần này ngồi nghiên kíu lại quá
+1000 Lúc nhỏ trước xem matrix chỉ chú ý đến mấy pha hành động chứ có hiểu hết cốt truyện kinh điển nó đâu. Sau này lên gamevn bất đầu từ cái topic kỷ niệm 10 năm matrix mới hiểu đc nhiều điều, thêm cái topic của NIZ tổng hợp hết tất cả thắc mắc của mình. Giờ mới nhận ra ma trận nó tồn tại trong suy nghĩ của mình hằng ngày, chỉ có là lúc trước không biết định nghĩa nó thế nào thôi.
Thú thực, sau khi xem song Inception, The Matrix 1 2 3, 9 tập phim hoạt hình nói về những sự kiện xung quanh The matrix nữa. Mình đang thật sự phân vân, cái gì là thực, cái gì là ảo. Đâu là giá trị thật sự của con người. Liệu chúng ta sinh ra, và chết đi, lặp loại hoài cái vòng luẩn quẩn đó để rồi được cái gì. Và mình nghĩ cỏ vẻ những điều mà Merovingian nói là đúng. có lẽ phải tham khảo thêm rất nhiều triết lý cổ, phật học. v....v quá. mình mới 20 mà thỉnh thoảng nói truyện với mấy đứa bạn, nó cứ bảo mình già, đa tâm. .....
Ma trận là 1 bộ phim của phương Tây hiếm hoi và gần như là duy nhất gây ấn tượng rất mạnh với mình về sự sâu sắc của nó , phải nói là lúc biết ma trận mình rất là bất ngờ , phim hành động , kỹ xảo tuyệt vời nhưng chiều sâu triết lý lại càng tuyệt hơn .phim có sự sắp xếp bố cục tốt , để đặt ra nhiều nghi vấn không được giải đáp, hoặc không rõ ràng đúng chất "Tây" , nhưng lại có nét ẩn ý , triết lý khiến người ta liên tưởng đến Phật giáo , một nét rất "Á" . P/s Ma Trận rất hợp với người vừa có đam mê điện ảnh lẫn triết học .
Bạn đã thử suy nghĩ nếu 1 ngày vũ trụ biến mất thì con người sẽ ra sao chưa? Mình luôn nghĩ chúng ta sinh ra để làm gì? khi mà 1 ngày nào đó Trái Đất sẽ nổ tung và vũ trụ sẽ biến mất (ko biết là khi nào :P) lúc ấy con người còn lại gì? tôi chỉ mong sao mình chỉ như những loài động vật - chúng cứ sống vì chúng ko có lí do để chết mà thôi . vậy mà mọi người xung quanh luôn mải mê kiếm tiền rồi tranh đấu lẫn nhau rút cuộc cũng như nhau cả mà thôi,còn lại đc gì, tôi nghĩ chúng ta nên sống sao cho vui vẻ và hạnh phúc là tốt nhất, đế chết ko hối tiếc là đc :)
phim ma trận mình thấy nói về triết lý sâu sa quá @_@!! à ai có link xem online của phim ma trận gửi cho mình với ( hồi nhỏ mình có xem nhưng không nhớ phần nào là phần 1 2 hay 3 nữa ) xem phim , hiểu ý nghĩa phim cứ như là tên phim : " ma trận " ! à mà phim này có làm phần tiếp theo nữa không nhỉ
Những phim phải suy nghĩ nhiều, khi xem xong nghiệm ra được thì mới thú, còn Trilogy này xem cứ bù cả đầu ra, hết giả thuyết này đến giả thuyết nọ, cuối cùng chả biết nghiêng về cái giả thuyết nào hết.
Tớ ko tin Merv cũng là The One vì câu đó có phần sau là "I have survived your predecessors, and I will survive you!" (ko nhớ rõ lắm). Có thể 5 The One trong quá khứ đều đã và phải đến gặp Merv thì đúng hơn. Ngoài ra còn một số mục nữa cũng cần để bàn luận, ví dụ như Seraph. Anh này hình như là đệ của Merv hồi trước Matrix là series duy nhất mình vẫn còn giữ trong máy chứ không ghi ra đĩa. Nhiều lúc ngồi coi lại, đọc kĩ và cố hiểu rõ nghĩa của từng câu thoại cũng sẽ nhận ra được thêm một cái gì đó
@HDD: Merovingian chỉ nói "I have survived your predecessors" chứ đâu hẳn có nghĩa là hắn đã fight against lại 5 The One. Ta thì vẫn nghiêng về già thiết Merovingian chỉ là 1 program hơn. Đọc lại thì học shooting script ấy chứ đừng đọc sub Về Seraph thì có 1 điều đb đó là, sau khi Neo trở thành The One thì anh nhìn vạn vật dưới green code, trừ 1 số người thì là golden code (như Seraph) chẳng hạn.
tiện topic này cho mình hỏi tí sao 2 thằng Twins chết lãng xẹt vậy nhỉ (mà ko rõ có chết hay ko vì nổ xe thấy nó bay lên trời ??? )
Trước vụ nổ thì Twins đã kịp biến hình rồi . Tuy trong phim ko nói rõ nhưng theo Matrix Online thì bọn chúng ko chết và nhiều khả năng đã bị Smith clone rồi.
Vậy cuối cùng có ra phần 4 không? Phần 4 nếu có ra thì nội dung chắc là người ngoài hành tinh tấn công trái đất, cuộc chiến giữa máy móc + con người vs. Alien khiến trái đất có nguy cơ bị hủy diệt đã làm cho tộc Elf và Dracoon ở 2 cực trái đất thức dậy và quyết định xóa xổ những gì nguy hiểm với trái đất. Matrix giờ đây bị nhiễu loạn bởi nhiều nguồn năng lượng đã tạo ra một cánh cổng thông với thế giới khác, thế giới đó chỉ là một cái nhà tù khổng lồ do các vị thần tạo nên nhằm nhốt vị thần Chaos. Vì chỉ là một cánh cổng nhỏ nên Chaos chỉ có thể tạo ra những tay sai đi qua thế giới kia và lợi dụng Matrix để mở cánh cổng to hơn nữa... Chắc nội dung sẽ như thế.
