Cứ vào dịp cuối tháng 11 dương lịch hằng năm, lúc mùa màng đã thu hoạch xong, người dân tộc Cống ở xã Pa Thơm (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) Công ty du lịch giá rẻ lại quây quần cộng nhau vui trong lễ Tết Hoa (tiếng dân tộc là Mền loóng phạt ai). Đây là nghi lễ Tết cổ truyền đặc thù nhất của người Cống được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, phản ánh sinh động đời sống và bản sắc dân tộc. Vượt qua hàng chục cây số đường đồi núi, chúng tôi tới bản Púng Bon (xã Pa Thơm), nơi diễn ra Tết Hoa và các chương trình giao lưu văn nghệ của đồng bào dân tộc Cống. Năm nay, hầu hết bà con người Cống ở ba bản của xã Pa Thơm là Si Văn, Huổi Moi và Búng Bon tập trung tại bản Púng Bon để cộng tổ chức Tết Hoa. Con đường vào bản nhộn nhịp hơn hầu hết ngày, sở hữu khuôn mặt háo hức, phấn khởi, toàn bộ đa số người đang chuẩn bị các trang bị cho ngày Tết. Người chủ trì lễ cúng là già làng, người có uy tín được bà con trong bản kính trọng và cũng chính là thầy cúng trong phần lễ. Địa điểm diễn ra lễ cúng cho Tết Hoa tại nhà già làng. Trước lúc lễ diễn ra một tuần, thầy cúng sắm ngày lành, tháng rẻ (tránh ngày mất, chôn đựng của các người quá cố trong bản). Từ sáng sớm, lễ chủ mỗi gia đình lên nương hái phổ biến chiếc hoa để về trang trí trong nhà, đặc biệt là không thể thiếu hoa mào gà, theo quan niệm của người Cống là biểu tượng của sự may mắn, tốt đẹp. Hoa mào gà được đem lại nhà thầy cúng, trang trí từ gốc tới ngọn trên 1 cây tre còn nguyên cành cao đến Công ty du lịch giá rẻ tại hà nội sát nóc dựng giữa nhà. Màu hoa mào gà đỏ thắm, tạo nên không khí ấm áp khắp không gian lễ. cùng mang việc chuẩn bị hoa mào gà, mỗi gia đình chuẩn bị lễ vật cúng để đem đến nhà thầy cúng. Lễ vật bao gồm gà, sóc, chuột, cá suối, bí, khoai sọ, rượu ống, tất cả được gần theo đôi do người Cống cho rằng ma tổ tiên chỉ nhận đồ lễ với số chẵn, không nhận số lẻ. bên cạnh ra, người Cống còn để các dụng cụ lao động như lưỡi dao, lưỡi thuổng lên một loại mẹt và rắc trấu cốm lên trên với quan niệm các đồ vật này đã giúp con người phát nương, cuốc rẫy bắt buộc khi con người thu lúa nó cũng nên được chia phần. khi tất cả lễ vật đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, toàn bộ người tắm rửa sạch sẽ, mặc trang phục dân tộc mình - những bộ quần áo được họ tự may để mặc trong những dịp lễ, tết quan trọng của dân tộc. Độc đáo lễ Tết Hoa của người dân tộc Cống ở Điện Biên Khoảng 4 giờ chiều, tất cả bà con trong bản khoác lên mình bộ trang phục dân tộc, xếp hàng bưng lễ vật tới nhà thầy cúng để bắt đầu nghi lễ cúng Tết Hoa. Theo các cụ già người Cống, đây là giờ mà tổ tiên với thể về nhà nhận lễ. Lễ vật của tất cả bà con trong bản được xếp lại thành 1 mâm lễ thịnh soạn, đặt ở góc nhà, phía trên cắm những bông hoa mào gà đỏ rực. Thầy cúng thắp hai ngọn nến và bắt đầu nghi thức cúng. Trong bài cúng, thầy cúng mời tổ tiên về, gọi ba hang, ba núi trấn giữ quanh bản về chứng kiến. Sau khi gọi mời tổ tiên về, thầy cúng nghỉ khoảng 3 phút rồi gọi mời tổ tiên và bà con cùng ăn uống. Thầy thay mặt dân bản báo cáo tình hình mùa màng, chăn nuôi, sức khoẻ của bà con trong năm qua và cầu xin các thần linh, tổ tiên phù hộ dân bản sang năm mới dồi dào sức khỏe, mùa màng bội thu, gà, lợn đầy chuồng và cầu cho tất cả sự rẻ lành may mắn đến cho bản mường. Sau ấy, thầy cúng nâng chén rượu chúc mừng mọi người sang năm mới các điều tốt đẹp nhất. đa số người quây quần uống rượu phải và phá cỗ Tết tại nhà già làng rồi ai về nhà nấy để thực hiện nghi lễ Tết tại nhà mình và chuẩn bị mâm cỗ đến bà con, hàng xóm đến chúc Tết. Già làng Nạ Văn Phanh cho biết theo tổ tiên người Cống lưu truyền, trường hợp Tết Hoa chưa được tổ chức thì chưa ai được phép đi phát nương, đào củ mài và vui chơi, ca hát. Tết Hoa là nghi lễ quan trọng nhất trong năm của người dân tộc Cống, ngoại trừ ra còn với lễ cúng cơm mới, cúng ma nhà, cúng tổ tiên trời đất, lễ cưới, lễ mừng nhà mới... Tết Hoa là dịp để bà con hướng về cội nguồn tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn sở hữu những thần linh đã phù hộ cho bà con 1 năm mang sức khỏe và mùa màng tươi tốt đồng thời cầu xin các điều tốt đẹp cho 1 năm mới. Sau mâm cỗ thịnh soạn, tới khoảng 7 giờ tối, lúc cong ty du lich gia re men rượu đã ngấm, họ tập trung ra nhà văn hóa gõ chiêng, chũm chọe, hát múa tưng bừng. Cả mường cộng hân hoan trong tiếng chiêng đồng âm vang và ngân xa. Họ cùng nhảy múa, hát ca và ném các hạt giống thóc, ngô ra khắp dung tích quanh đó với mong ước bản mường bước sang một năm mới vạn vật sinh sôi nảy nở. hầu hết người tới xem hò reo, cổ vũ náo nhiệt, khiến không khí của ngày hội thêm tưng bừng. Chương trình vui Tết Hoa được kéo dài tới ngày hôm sau, bà con trong bản tập trung ra nhà văn hóa để tham gia phần hội mang những tiết mục thi đặc sắc, những trò chơi dân gian như: cà kheo, bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy... những trò chơi diễn ra sôi nổi trong sự cổ vũ hết lòng của bà con và khách mời. Ông Lò Văn ko, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Pa Thơm cho biết xã Pa Thơm với 76 hộ là đồng bào dân tộc Cống, trong đấy tập trung hơn 40 hộ ở bản Púng Bon, còn lại là ở bản Huổi Moi và Si Văn. Tết Hoa là nghi lễ đặc sắc nhất của người Cống ở Pa Thơm, đây là dịp để tôn vinh bản sắc, nét đẹp truyền thống trong văn hóa tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Cống. những năm qua, Ủy ban Nhân dân xã Pa Thơm đã triển khai phổ biến chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc Cống phát triển kinh tế như dự án bò luân chuyển của Hội nông dân, hướng dẫn bà con lớn mạnh phân phối, xóa đói giảm nghèo, miễn giảm học phí cho học sinh... Chính quyền xã cũng có rộng rãi chính sách Công ty du lịch uy tín ở hà nội cụ thể nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc của dân tộc Cống nói riêng và cộng đồng các dân tộc ở xã Pa Thơm nói chung.
