Morningrise - Bình minh thơ dại

​

So với một MAYH cùng tông màu chạng vạng ở bài viết trước, Morningrise mang lại một buổi bình minh với sắc màu trái chiều hoàn toàn. Sau Orchid, Opeth toàn tâm toàn ý thực hiện một Morningrise kinh điển, với năm tracks tập hợp tất cả những gì tinh tế nhất, lộng lẫy nhất của một Opeth thời kì đầu, trước khi mở ra một chương mới sau này kể từ MAYH.

Có thể nói rằng, Morningrise giống như một bức tranh thủy mặc mộc mạc, mặc dù không rực rỡ màu sắc nhưng đầy thi vị. Với sự thơ dại của phong cảnh, Morningrise tạo cho tư duy người nghe sự trừu tượng đáng kể. Nhiều người đánh giá Morningrise chỉ là một mớ hỗn độn với chỉ riff và riff, không có sự sáng tạo hay quy tắc về viết nhạc, chất lượng thu âm tồi tề, hay Morningrise - địa ngục cuối cùng của early Opeth... Nhưng đây mới chính là một Opeth sung mãn nhất, không gò bó ý tưởng trong những khuông nhạc, tất cả đối với họ giờ đây chỉ là viết ra thứ nhạc để thỏa mãn bản thân cũng như người nghe.

Với Opeth, chúng ta luôn khó để hình dung thể loại cho ban nhạc, từ death metal, cho tới những yếu tố đến từ progressive rock, folk và thậm chí một chút gothic. Ở hai album đầu - Orchid và Morningrise thì Opeth vẫn bám vào cội rễ Swedish death metal, bằng cách thả mình với ý tưởng đi cùng độ dài, phần nào đó chất prog đã xuất hiện. Chính trong Morningrise, Opeth lại có những riff ấn tượng nhất, ngoại trừ chất lượng sản xuất âm thanh vẫn còn rất “raw”. Kết hợp vào đó là một chút acoustic mang ảnh hưởng từ folk và prog music, clean vocal mà sau này sẽ xuất hiện rất nhiều trong âm nhạc của Opeth.

Với 5 track, với độ dài trung bình mỗi track là 10 phút, Morningrise là một album khá đồ sộ với thời lượng 66:06 phút. Mở đầu bằng âm thanh tĩnh lặng dẫn dắt người nghe vào Advent. Một track mở đầu khá ấn tượng, với những đoạn riff khi mạnh mẽ, khi chậm rãi. Điểm xuyết vào đó là những đoạn acoustic ngắn xen giữa mỗi riff, rất đẹp, phần nhiều ảnh hưởng từ folk. Cần phải nói một chút, rằng acoustic trong Orchid và Morningrise rất đậm đà, mang âm hưởng của folk gợi lên thiên nhiên, thay vì những album sau này ảnh hưởng từ jazz và classical gợi lên đầy suy tư. Đồng thời là sự tuyệt vời của bassist Johan DeFarfalla khiến cho tiếng bass thuôn mượt đóng góp không nhỏ vào âm thanh chung của album.

Damnation - một album với nội dung mang vẻ ủ nhạt đến từ sự mất mát, nhưng ngoài một cảm giác lạ cho người nghe thì nó không đúng với phong cách của Opeth. Ở một khía cạnh khác, The Night and The Silent Water mang lại một cảm nhận thực tế hơn. Mở đầu não nề tới gai người, cho tới khi tiếng đàn acoustic mộc mạc cất lên. Một bầu không gian buồn bã, đau đớn và vô cùng lạnh lẽo. Những lời hát thống thiết nhất như nhắn nhủ:

“Am I like them?
Those who mourn and turn away
Those who would give anything
To see you again
If only for another second”​

Chỉ có những ai trải qua mất mát đau thương, như kẻ nắm từng nắm đất vất xuống dưới nấm mồ, mà ở dưới kia, người cha của mình đang yên giấc lành sau cơn bạo bệnh. Tại sao con người ta có thể bị lãng quên đến thế? Khi mà vẫn có những người sẵn sàng đánh đổi tất cả chỉ để nhìn lại người đã mất trong một khoảnh khắc. Gương mặt người đang ngủ, lạnh giá, giữa vầng hào quang phủ chiếu, nhưng mặt nước vẫn lạnh, và trời vẫn u tối như tấm lòng kẻ tiễn đưa vậy...

Trống nhịp nhàng đưa người nghe đến với Nectar. Guitar hòa âm vô cùng ăn ý giữa Mikael Akerfeldt và Peter Lindgren như một, khiến cho giai điệu mượt mà đi theo một tông chủ thể thay vì phức tạp như Opeth sau này. Những đoạn lead hay solo rất hiếm khi xuất hiện, nhưng lại rất trôi chảy và khớp với nền nhạc. Luân phiên, hòa nhịp giữa những vần thơ đầy cảm xúc và guitar lai láng như rót mật vào tai người nghe.

Black Rose Immortal lập kỉ lục là track dài nhất của Opeth với 20:14 thời lượng, tiêu tốn Mikael Akerfeldt một năm trời để viết lên nó. Tất nhiên, ngoài những ý kiến cho rằng track này thừa thãi và cách viết nhạc của Opeth quá thiếu hợp lí, thì đây lại chính là một kiệt tác xuất sắc của Opeth hội tụ đủ những yếu tố cần thiết. Từng riff nối đuôi nhau, kết hợp hài hòa với nhau rất tinh tế, khi thì dồn dập cuộn sóng, khi thì lại thăng hoa. Khai thác những khoảng lặng bất ngờ, với tiếng suối trào gợi tình, tiếng hát thủ thỉ, vẽ lên một bức tranh phong cảnh thơ mộng. Rồi một chút syntherizer ở giữa track, gợi một bầu không gian tăm tối, u ám trước khi đoạn acoustic trữ tình cất lên - một đoạn acoustic xuất sắc nhất của Opeth lại ẩn giấu dưới 20 phút tưởng chừng nhàm chán nhưng không thể bỏ qua. Sự thay đổi khá đột ngột từ giai đoạn nhẹ nhàng sang trường đoạn mạnh mẽ khiến người nghe khá bỡ ngỡ trước khi quay trở về acoustic. Và cuối cùng, kết thúc epic track là những hiệu ứng guitar xé bầu không gian tĩnh mịch cùng tiếng gào thất thanh của Mikael Akerfeldt.

Giọng hát của Mikael mang phần ảnh hưởng từ black metal rất thoáng đạt, không nặng nề như những album sau này, một điểm mà tôi khá yêu thích ở Orchid và Morningrise. Nhưng ở track cuối cùng, tất cả sẽ được thay thế bằng chất giọng trầm ấm Mikael Akerfeldt, trong một bản ballad xuất sắc nhất dành cho những kẻ bị phụ tình – To Bid You Farewell. 7 phút đầu với acoustic trữ tình, gợi cho cảm giác buồn man mác, giai điệu tuyệt vời cùng đoạn solo mang chất jazz rất trầm tư. Khung cảnh buổi sáng bình minh lạnh lẽo qua giọng hát, rồi thì cuộc diễu hành của những giọt mưa - những cảnh không hề lạ đối với những ai từng trải qua cái cảm giác để mất tình yêu. Rồi dâng trào và cuộn chảy, những dòng cảm xúc của kẻ với trái tim sắt đá bị tình yêu ăn mòn tới khốn cùng, đi qua những guitar riff não nề buồn thảm. Trước khi trở lại với nhịp điều chậm rãi vốn có từ đầu bài hát, và:

“Why can't you see that I try
When every tear I shed
Is for you?”​

...vang vọng trong không giãn tĩnh mịch. Không phải là một vần thơ hào hoa dài dòng trong Face of Melinda, nhưng đơn giản, vì đó là những lời đáng nói từ trong lòng của mỗi người đàn ông. Rồi lại để lại một khoảnh khắc bâng khuâng nhưng hoàn hảo để kết thúc album.

Damnation gạt bỏ những yếu tố death metal, trong khi Ghost Reveries lại trở thành một cái lò xay thịt tổng hợp với đủ phong cách lẫn lộn, còn Watershed lại quá tối giản sau một album trước màu mè. Dần dần, tuy với phong độ ra album ổn định và được chấp nhận, nhưng Opeth lại đánh mất hình ảnh của một thi sĩ của mình trước kia. Trong khi đó, Morningrise mang lại tất cả những cảm giác màu sắc - sự bí ẩn và âm hưởng tăm tối. Không cần phải những câu chữ hay hình ảnh rườm rà, nhưng Morningrise vẫn khắc họa một bức chân dung cái chết, nỗi buồn rầu lẫn tang thương...

Tên truy cập - The Rotten C0ck​